From stem cells to Schwann cells

Perifeer zenuwletsel behandelen met lichaamseigen cellen

Onze zenuwvezels in het niet-centrale (perifere) zenuwstelsel worden omgeven door een laagje cellen dat prikkels geleidt en de zenuwvezels beschermt – zogenaamde Schwanncellen. Bij mensen met perifeer zenuwletsel, bijvoorbeeld door een grote verwonding, is de beschermende laag beschadigd geraakt. UMCG-onderzoeker Ming-San Ma liet in proefdieronderzoek zien dat het mogelijk is om stamcellen om te vormen tot Schwanncellen die een rol zouden kunnen spelen in de behandeling van perifeer zenuwletsel.

Recent DNA-onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat het mogelijk is om alle celtypen in ons lichaam in het laboratorium na te maken. Dat gebeurt door in te grijpen in het DNA van volwassen lichaamscellen – zoals huid- of haarcellen. Deze worden kunstmatig geherprogrammeerd tot stamcellen (iPS-cellen) die vervolgens kunnen worden omgevormd tot nieuwe gespecialiseerde cellen. Samen met zijn collega’s ontwikkelde Ma een methode om, met een hoge efficiëntie, uit muizen afkomstige iPS-cellen om te vormen tot Schwancellen. Voordat zulke nieuwe Schwanncellen in de klinische praktijk gebruikt kunnen worden, moeten volgens Ma alle risico’s goed in kaart gebracht worden.

De promovendus toonde daarnaast in proefdieren aan dat Schwanncellen die lichtgevend gemaakt zijn met behulp van bioluminescentie en daarna onderhuids geïmplanteerd, zichtbaar gemaakt kunnen worden, dus door de huid heen gevolgd kunnen worden. Deze techniek kan gebruikt worden om getransplanteerde Schwanncellen in levende dieren te onderzoeken. Dit kan belangrijke informatie opleveren over het functioneren van deze cellen in zenuwherstel.

Ming-San Ma (1981) studeerde Geneeskunde en Tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek binnen de afdeling Neurowetenschappen, sectie Medische Fysiologie, van het Universitair Medisch Centrum Groningen, dat het onderzoek ook bekostigde. Ma werkt als MKA-chirurg in opleiding in het UMCG.

Proefschrift: http://irs.ub.rug.nl/ppn/390927384