Communication abilities of children with ASD and ADHD
| Promotie: | dr. S.J.M. (Sanne) Kuijper |
| Wanneer: | 28 april 2016 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotor: | prof. dr. P. (Petra) Hendriks |
| Copromotor: | dr. C.A. (Catharina) Hartman |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Letteren |
Meerdere taalproblemen bij kinderen met ASS en kinderen met ADHD
Kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS) hebben vaak communicatieproblemen. Over communicatieproblemen bij kinderen met ADHD is echter nog maar weinig bekend. Promovenda Sanne Kuijper toont in haar proefschrift aan dat taal soms een uitdaging vormt voor zowel kinderen met ASS als kinderen met ADHD.
Voor een geslaagde communicatie is het van cruciaal belang dat de ander begrijpt wat je bedoelt. Daarom moet je als spreker rekening houden met je luisteraar, en omgekeerd. Je moet bijvoorbeeld als spreker voortdurend bepalen hoe specifiek je moet zijn als je naar iemand verwijst. Je kunt het hebben over ‘de zanger’ (specifiek), of ‘hij’ gebruiken (minder specifiek). Kuijper onderzocht hoe kinderen met ASS en kinderen met ADHD presteren op taaltaken die taalproductie en taalbegrip testen. Ze keek daarbij of ze in hun taal rekening houden met hun gesprekspartner. Bovendien onderzocht ze of hun inlevingsvermogen, werkgeheugen en impulscontrole bijdragen aan succesvolle communicatie. In gestructureerde taaltaken blijken kinderen met ASS en kinderen met ADHD even goed rekening te houden met hun gesprekspartner als kinderen zonder ontwikkelingsproblemen. Hoe groter hun inlevingsvermogen en impulscontrole, hoe beter ze rekening houden met hun gesprekspartner. De capaciteit van hun werkgeheugen is vooral belangrijk in complexe situaties waarbij veel informatie onthouden moet worden.
Ondanks hun vermogen om rekening te houden met de ander in taal ontdekte Kuijper meerdere taalproblemen bij kinderen met ASS en kinderen met ADHD. Zo hebben beide groepen in minder gestructureerde taaltaken moeite om verbanden te leggen in hun verhalen en om grammaticaal complexe zinnen te maken. Dit laat zien dat taal soms een uitdaging vormt voor zowel kinderen met ASS als kinderen met ADHD.
Sanne Kuijper studeerde Psychologie. Ze verrichtte haar onderzoek bij het Center for Language and Cognition Groningen, Faculteit der Letteren, als onderdeel van het NWO Vici-project ‘Asymmetries in Grammar’.