Peter de Jong: hoe kunnen we voorkomen dat angststoornissen en depressies terugkomen?

Hoe kunnen we voorkomen dat angststoornissen en depressies terugkomen?

Angststoornissen en depressie zijn de meest voorkomende psychische stoornissen. Beide stoornissen hebben een enorme impact op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven. Gelukkig reageren de meeste mensen op behandeling en herstellen zij na verloop van tijd. Maar helaas keren de klachten bij een grote groep mensen ook steeds weer terug.

Die herhaalde terugval is een groot probleem en draagt bij aan de mate waarin mensen en hun omgeving onder de stoornissen lijden. Het is daarom van groot belang de factoren te vinden die bijdragen aan het risico op terugval. Om dat soort factoren op het spoor te komen, dragen we als faculteit bij aan een grootschalige, longitudinale studie: The Netherlands Study of Depression and Anxiety (NESDA). Eén van de factoren waar we naar kijken is lage eigenwaarde. Mensen met een angststoornis of depressie hebben in de regel een lage eigenwaarde. In NESDA bleek dat herstelde patiënten gemiddeld genomen nog steeds een lagere eigenwaarde vertonen dan mensen die geen depressie of angststoornis hebben gehad.

We onderzochten daarom of mensen met een relatief lage eigenwaarde na herstel een relatief groot risico lopen op terugval. Dit hebben we op twee manieren gemeten: met een vragenlijst hebben we gemeten hoe mensen zichzelf bewust beoordelen. Daarnaast hebben we met een reactietijdentaak de meer automatische, impliciete eigenwaarde gemeten. Beide indicatoren van eigenwaarde bleken (deels onafhankelijke) voor- spellers van terugval. Een belangrijke vervolgstap is nu om te onderzoeken hoe we de impliciete en expliciete eigenwaarde bij herstelde mensen kunnen verhogen om zo het risico op de terugkeer van klachten te verminderen.