Rouwen terwijl je slaapt?

Mensen die een dierbare hebben verloren en langdurige psychische klachten hiervan ondervinden, blijken ook vaker last van ernstige slaapproblemen te hebben. Zo blijkt uit onderzoek van Marike Lancel (bijzonder hoogleraar slaap en psychopathologie), Margaret Stroebe (emeritus hoogleraar klinische psychologie) en Maarten Eisma (universitair docent klinische psychologie) van de Rijksuniversiteit Groningen. De resultaten van dit onderzoek werden onlangs gepubliceerd in Sleep Medicine Reviews en geven meer inzicht in de relatie tussen verlies, (langdurige) rouw en slaap.

Wie niet goed slaapt, ontwikkelt vaker psychische problemen. En, wie psychische problemen heeft, kampt ook vaker met slapeloosheid. Dat is zorgelijk omdat slaap een belangrijke rol speelt bij het verwerken van emoties. Onderzoek suggereert dat het verbeteren van slaap zelfs als een soort van therapie ingezet kan worden: stressklachten na trauma en depressie blijken af te nemen als slapeloosheid wordt aangepakt.

Maar hoe zit dat met verlies - een emotionele gebeurtenis waar veel mensen vroeg of laat mee te maken krijgen? Zouden psychische klachten die veroorzaakt worden door het verliezen van een dierbare verminderd kunnen worden door slaap te verbeteren? Marike Lancel, Margaret Stroebe en Maarten Eisma deden een eerste poging om deze vraag te beantwoorden en brachten bestaande studies naar slaap en rouw op systematische wijze in kaart. De resultaten van deze systematische review werden onlangs gepubliceerd in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Sleep Medicine Reviews. Eisma: “Dit is de enige en meest veelomvattende systematische review over dit onderwerp. Door het samenvatten van een groot aantal onderzoeken hebben wij voor het eerst scherp kunnen krijgen wat de relatie is tussen verlies, (langdurige) rouw en slaap en ook wat er nog niet bekend is.”

Uit de geanalyseerde studies blijkt dat veel mensen die een dierbare hebben verloren inderdaad last hebben van slaapproblemen. Hoe intenser en langduriger de ervaren rouw, hoe ernstiger de slaapproblemen zijn, zo blijkt. De slaapproblemen zijn nog ernstiger als langdurige rouw en depressie tegelijkertijd voorkomen. Ook liet het onderzoek zien dat als de langdurige rouw behandeld werd, de slaapproblemen iets afnamen, maar niet geheel verdwenen.

De onderzoekers pleiten voor meer aandacht voor het behandelen van slaapproblemen in een behandeltraject van langdurige rouw. Ook concludeerden zij dat de causale richting van de relatie tussen slaap en rouw nog niet duidelijk is. Het is nog onbekend of slaapproblemen over tijd rouw voorspellen of dat de behandeling van slaapproblemen leidt tot afnames in rouwklachten. Eisma: “Het is heel belangrijk om dit te onderzoeken. Op dit moment verzamelen wij data in een grote groep nabestaanden om de richting van deze relaties te verhelderen. Ook zijn we bezig met plannen voor een interventiestudie waarin we kijken wat het effect is van slaaptherapie op rouwklachten.”

--------------------

Meer informatie:

Het volledige artikel is te vinden op: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1087079220300745

Onderzoekers:

• Marike Lancel (bijzonder hoogleraar slaap en psychopathologie)
• Margaret Stroebe (emeritus hoogleraar klinische psychologie)
• Maarten Eisma (universitair docent klinische psychologie)

_{Photo by Kristin Vogt (Pexels)}