Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Organisatie Actueel Promoties & Oraties GMW

Social science genetics and fertility

Essays on the interplay between genes, social environment and human fertility
Promotie:Dhr. F.C. (Felix) Tropf
Wanneer:26 september 2016
Aanvang:12:45
Promotors:M.C. (Melinda) Mills, Prof, prof. dr. H. (Harold) Snieder
Copromotor:dr. N. Barban
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Social science genetics and fertility

Individuele verschillen in voortplantingsgedrag hangen samen met genetische verschillen

In hoeverre beïnvloeden genen de leeftijd waarop u uw eerste kind krijgt en hoeveel kinderen u heeft? Heeft de (sociale) omgeving invloed op het tot uiting komen van erfelijke effecten op fertiliteit? Leiden genen tot schijnrelaties tussen levensuitkomsten, zoals de relatie tussen opleidingsniveau en leeftijd bij de eerste geboorte?

Tot nu toe heeft sociaalwetenschappelijk onderzoek naar voortplanting (fertiliteit) genetische verklaringen grotendeels genegeerd en in plaats daarvan wordt ons fertiliteitsgedrag bijna uitsluitend toegeschreven aan de sociale omgeving en opvoeding. Felix Tropf onderzocht genetische en (sociale) omgevingsinvloeden op menselijke fertiliteit en hun interactie door gebruik te maken van tweelingdata en moleculair genetische gegevens van meer dan 31.000 gegenotypeerde individuen uit zes verschillende landen.

Hij concludeert dat individuele verschillen in fertiliteitsgedrag samenhangen met genetische verschillen: dit houdt in dat er sprake is van voortdurende natuurlijke selectie bij de mens. De genetische varianten die geassocieerd worden met vruchtbaarheid kunnen verschillen tussen landen en over de tijd. Wanneer rekening wordt gehouden met de historische en geografische omgeving kan het verklarend vermogen van genen voor de vruchtbaarheid tot vijf keer toenemen.

De tweelingstudie toont aan dat het verband tussen het opleidingsniveau en de leeftijd bij de eerste geboorte grotendeels te wijten is aan familie-achtergrond; effecten - niet genetisch - die zowel opleidingsniveau als de leeftijd bij de eerste geboorte beïnvloeden. Dit trekt het idee in twijfel dat de opleidingsexpansie in de tweede helft van de 20e eeuw verantwoordelijk is voor het sterke uitstel van de leeftijd waarop men het eerste kind krijgt, die wordt waargenomen in heel Europa. Over het algemeen tonen de resultaten aan dat een integrale aanpak van het onderzoek in de sociale wetenschappen en de genetica belangrijke inzichten leveren in de menselijke vruchtbaarheid.

Felix Tropf deed zijn promotieonderzoek, gefinancierd door NWO en ERC, bij de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, onderzoekschool ICS. Hij werkt nu als Research Officer bij de University of Oxford, UK.