Nieuwe leerstoel Godsdienstfilosofie en Ethiek

Prof. dr. Christoph Jedan geeft op dinsdag 14 maart aanstaande zijn oratie in het kader van zijn benoeming tot hoogleraar Godsdienstfilosofie en Ethiek aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen. De inaugurele rede heeft als onderwerp: ‘Een voltooid leven: Over troost en de intelligentie van religie’.

Intellectuele relevantie van religie

Christoph Jedan licht graag toe wat het belang is van de nieuwe leerstoel: “Een hoogleraarschap Godsdienstfilosofie en Ethiek stelt iets aan de orde dat in het hedendaagse culturele klimaat enige uitleg behoeft. Het publieke discours over religie in Nederland wordt gekenmerkt door een wijdverspreid negativisme; religie lijkt er alleen toe te doen als ze negatief opvalt en door geradicaliseerde gelovigen een gevaar vormt voor de samenleving, maar verder geen intellectuele relevantie te hebben. Mijn leeropdracht is gekant tegen dit soort negativisme. Wat ik aan de orde wil stellen, is juist die intellectuele relevantie van religie. Religie zet ons aan het denken. Godsdiensten formuleren denkmogelijkheden die verhelderend en inspirerend zijn, ook, of eigenlijk júist, als je geen belijder bent van de desbetreffende religie.”

Moeite met troost?

De afgelopen maanden werkte Jedan aan het Netherlands Institute for Advanced Study van de KNAW aan een onderzoeksproject met als thema troost. “De dood was een cruciaal aandachtspunt van de antieke filosofen en theologen. Er bestaat een lange traditie van teksten die leren om te gaan met verlies en verdriet, de zogenaamde ‘troostliteratuur’. Die werken worden onder de noemer levenskunst door hun hedendaagse collega’s herlezen, waarbij opvallend is dat deze nauwelijks over de dood spreken. Het valt mij op hoeveel moeite we in onze academische cultuur lijken te hebben met de notie dat in deze teksten troost een belangrijk motief is. Die academische terughoudendheid ten aanzien van troost lijkt een weerspiegeling van het bredere culturele negativisme over religie,” vertelt hij. “Troost wordt vaak afgewezen als iets dat bij een lang vergaan religieus verleden hoorde, maar niet meer bij de moderne mens.”

Relevantie van het verleden

Een van Jedans huidige projecten betreft dan ook het schrijven van een ‘zelfhulpboek’ dat de antieke troostliteratuur weer onder de aandacht brengt van de rouwenden, degenen die een verlies lijden, van vandaag. Hoewel zijn onderzoek zich op troost in verschillende filosofische en religieuze tradities concentreert, blijft de bredere focus van zijn onderzoek en onderwijs - net als in zijn voorgaande functie als universitair hoofddocent Ethiek - de deugdenethiek van de Grieken en Romeinen, de relatie tussen religie en filosofie alsmede het snijvlak van politiek en religie.

Curriculum vitae

Christoph Jedan deed, mede in zijn functie als universitair hoofddocent, de afgelopen jaren op uiteenlopende manieren onderzoek naar dood en troost en schreef hierover diverse prominente publicaties. Hij studeerde filosofie, klassieke talen en theologie in Wuppertal, Bonn, Keulen, Dublin en Münster en behaalde zijn PhD-graad in filosofie aan de Universiteit van Bonn (1999). Na zijn promotie was hij als post-doc verbonden aan de Faculty of Classics van de University of Cambridge. In 2006 verwierf hij zijn Habilitation aan de Humboldt Universiteit in Berlijn. Sinds 2012 is Jedan voorzitter van de Vakgroep Christendom en Ideeëngeschiedenis van aan de Faculteit GGW van de RUG. Vanaf zomer 2015 vervult hij hier de functie van hoogleraar Godsdienstfilosofie en Ethiek.

Oratie

Op dinsdag 14 maart zal hij dit ambt officieel aanvaarden middels zijn oratie. De titel ‘Een voltooid leven’ verwijst naar het gedachtegoed van de oude troosters, die beweren dat een leven voltooid kan zijn vanuit het perspectief van deugden. Jedan zal in zijn rede de antieke troostliteratuur vergelijken met de hedendaagse theorieën en discussies over verlies en troost en inventariseren wat de oude denkers ons nog over verlies en troost te zeggen hebben. Christoph Jedan: “Met mijn oratie wil ik mensen in brede kring deel laten nemen aan het onderzoek dat ik gedaan heb en momenteel aan het doen ben. Ik hoop te laten zien wat het belang en de inhoudelijke attractiviteit is van de bestudering van dit onderwerp binnen een theologische faculteit. Wij bestuderen religie hier in alle facetten, we doen antropologisch en sociologisch onderzoek, maar dus ook dit! Dat maakt onze faculteit heel bijzonder.”

• Wanneer:       Dinsdag 14 maart 2017
• Aanvang:       15:30
• Waar:            Academiegebouw