Nieuwbouw Zernikeborg wordt waarschijnlijk WV-vorm

De eerste schetsen van de Zernikeborg, de opvolger van gebouw Nijenborgh 4, zijn gepresenteerd. Het nieuwe gebouw voor de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen wordt waarschijnlijk een zigzaggend gebouw met veel daglichttoetreding, dat qua structuur erg lijkt op een WV-vorm. Dit blijkt uit het op dinsdag 20 mei 2014 aan de faculteit gepresenteerde structuurontwerp, dat een eerste beeld schetst van de ruimtelijke voorstelling van de nieuwbouw.

Veel daglicht en mooie uitzichten
Als hoofdstructuur van de Zernikeborg wordt waarschijnlijk gekozen voor zes aaneengeschakelde vleugels, die samen een WV-vormen. Uit de massastudies door Ector Hoogstad Architecten blijkt dat deze vorm veel mogelijkheden biedt op het gebied van uitzicht, daglichttoetreding, uitbreidbaarheid en de hoeveelheid noordelijk georiënteerde laboratoria met nabij voldoende kantoorruimte. De Zernikeborg wordt zo’n 200 meter lang en wordt opgebouwd uit vijf bouwlagen met daar bovenop een extra laag voor alle installaties.

Buitentuinen, atria, snelwegen en multifunctionele ‘Plint’
De onderste twee verdiepingen vormen de zogenaamde Plint, een ideale plek voor onder meer collegezalen, het restaurant, het research cluster, de clean rooms, het magazijn, de werkplaats en logistieke activiteiten. Door de westzijde van de Plint met glas af te sluiten, ontstaan twee centrale atria die dienen als entreezone of als ontmoetingsruimte voor bijvoorbeeld symposia. De oostzijde blijft open waardoor buitentuinen ontstaan. Langs beide gevels komen brede ‘snelwegen’ met verbindende loopbruggen tussen de vleugels, zodat het gebouw overal beschikt over korte looplijnen zonder doodlopende gangen. De gang aan de oostzijde is tevens bedoeld als logistieke as om de verschillende vleugels te bevoorraden.

Trillingsarme ruimtes centraal in gebouw
De twee vleugels in het midden van de Plint zijn bestemd voor het research cluster, waar onderzoeksopstellingen komen die moeten voldoen aan trillingseis VC-E en VC-F. Dit laatste wordt bereikt door de opstellingen te plaatsen op verend afgesteunde blokken die liggen op een dikke betonvloer. Op de vleugels precies boven het research cluster wordt in de laboratoria trillingseis VC-C behaald. Alle labruimtes worden aan de noordzijde van de vleugels geplaatst om nadelige effecten van de zon tegen te gaan. Het gebouw krijgt drie typen labruimtes: chemische, biochemische en fysieke laboratoria. Handige indelingsscenario’s voor deze labruimtes worden de komende periode verder uitgedacht.

Uitdagingen: Duurzaam, overlast beperkend en aardbevingsbewust bouwen
De duurzaamheidsambities van de Zernikeborg zijn zeer hoog. Ingezet wordt op tenminste BREEAM-NL niveau ‘Very Good’, met daarbij de nadrukkelijke ambitie om ‘Excellent’ te behalen. Onder meer de thermische behaaglijkheid, het aanbrengen van veel natuurlijk daglicht en de energieprestaties dragen hier aan bij.
Doordat de bouwwerkzaamheden van fase 1 vlak naast het oude gebouw plaatsvindt, zal op een trillingsarme manier gebouwd en geboord worden, zodat onderzoeksopstellingen op de huidige locatie zo min mogelijk hinder ondervinden. Ditzelfde geldt voor zwaar transport tijdens de bouw. In samenwerking met de stedenbouwkundige komen er plannen voor aangepaste fiets- en rijroutes op de Zernikecampus.
Een andere uitdaging voor de ontwerpers is de toenemende kans op aardbevingen door de gaswinning. Bij de constructie van het gebouw wordt rekening gehouden met toekomstige aardbevingen in het Groningse land.

Fasering en indeling nieuwbouw
De nieuwbouw wordt opgedeeld in twee gelijke fases van elk drie vleugels. Beide fases bevatten een deel van het research cluster in de Plint. Nadat de eerste fase begin 2019 is afgerond, kunnen de eerste instituten inhuizen aan de zuidzijde van de nieuwbouw. Daarna worden gebouw 17 en 18 gesloopt. Dit betekent dat gebouw 16 overeind kan blijven.
Welke groepen als eerste inhuizen wordt de komende periode aan de hand van verschillende indelingsscenario’s uitgewerkt. In september 2014 zijn vele scenario’s verfijnd vastgelegd in het Voorlopige Ontwerp. En in maart 2015 zal vervolgens het Definitieve Ontwerp gereed zijn, waarna de eerste fase van het bouwwerk van 49.900 m² BVO kan beginnen. Meer informatie over het bouwtraject staat op www.rug.nl/fse/new-zernikeborg .