Groeiende hoeveelheid data uit gedragsonderzoek nog onvoldoende benut [Oratie prof. Soetevent, 21 januari]

Hoogleraar Micro-economie Adriaan Soetevent houdt zich al sinds zijn promotieonderzoek bezig met het uitvoeren van lab- en veldexperimenten op het gebied van gedragseconomie. Volgens hem worden de mogelijkheden voor empirisch onderzoek nog maar beperkt gebruikt om gegevens over het handelen van personen en ondernemingen te verkrijgen en te onderzoeken.

Benzinemarkt: veel meer inzichten in concurrentieverhoudingen

In zijn oratie op dinsdag 21 januari (16.15u) schetst hij aan de hand van onderzoek naar de benzinemarkt hoe het datalandschap de afgelopen tien jaar is veranderd. Waar voorheen prijsinformatie van individuele tankstations niets of slechts heel beperkt beschikbaar was, worden de prijzen nu per dag of zelfs per uur geregistreerd. Samen met meer gedetailleerde locatiegegevens heeft dit het inzicht in de concurrentieverhoudingen en prijsreacties vergroot.

Betere antwoorden op onderzoeksvragen

Soetevent laat in zijn oratie voorbeelden zien van onderzoeksvragen die nu van een beter antwoord kunnen worden voorzien: binnen welke afstand concurreren tankstations met elkaar en hoe reageren lokale tankstations op het openen of sluiten van een nieuw station in hun directe omgeving? Komen dalingen in de prijs van ruwe olie net zo snel tot uiting in de pompprijs die consumenten betalen als stijgingen in de prijs van ruwe olie?

Data niet alleen voor patroonherkenning maar ook duiding

Soetevent verzet zich tegen het standpunt dat door de exponentiële groei in informatie patroonherkenning voortaan volstaat en dat de wetenschappelijke methode van het onderzoeken van oorzaak en gevolg achterhaald is, zoals verwoord door Chris Anderson in Wired.

Integendeel, de grotere informatiestroom vergroot juist de behoefte aan duiding, aldus Soetevent. Hij ziet een noodzakelijke rol voor economische theorie als gids in de databrij en voor de experimentele methode om in deze gegevens het waarom van het menselijk gedrag te ontdekken. Dat laatste kan zowel door het herkennen van natuurlijke experimenten in de beschikbare data als door het uitzetten van veldexperimenten.

--------
Oratie: dhr. prof. dr. A.R. Soetevent
Titel: De microstructuur van markt en samenleving
Leeropdracht: Micro-economie
Faculteit: Economie en Bedrijfskunde