Spirituality and health: their associations and measurement problems

Spiritualiteit en gezondheid: verbanden en meetproblemen

De meeste studies laten een positief verband zien van religiositeit en spiritualiteit (R/S) met aspecten van gezondheid. Enkele studies laten echter gemengde of negatieve verbanden zien. Daarom richtte Maliňáková zich in haar proefschrift op de samenhang van R/S met verschillende gezondheidsaspecten, met een accent op de gedragsmatige en psychologische mechanismen die daaraan bijdragen. Het doel daarvan was de oorzaken van de verschillende bevindingen over R/S en gezondheid te identificeren en een nieuwe aanpak te presenteren van hoe R/S gemeten kan worden. Ze gebruikte twee landelijk representatieve Tsjechische onderzoekspopulaties (één bestaande uit adolescenten en één uit volwassenen) en een online onderzoekspopulatie van volwassenen.

Ze vond dat R/S samenhing met keuzes voor actievere vrijetijdsbesteding en met verminderd risicogedrag. Voor cannabis en drugs was echter alleen de combinatie van zowel R als S beschermend. Bovendien hingen bepaalde negatieve R/S-ervaringen en -attitudes, zoals een waargenomen afstand tot God, negatief samen met geestelijke gezondheid, vooral wanneer ze op een bekering volgden. Maliňáková vond ook dat de socioculturele context, het soort R/S en vooral de meetproblemen zouden kunnen bijdragen aan de heterogeniteit van de bevindingen wat betreft de samenhang van R/S met gezondheid.

Haar proefschrift ondersteunt de bevindingen van andere auteurs wat betreft de achterliggende mechanismen van de verbanden tussen R/S en gezondheid en biedt aanvullende inzichten in deze mechanismen. Het biedt ook een nieuwe benadering voor het meten van impliciete attitudes op het gebied van R/S, gebaseerd op het gebruik van het weergeven van emoties als antwoordcategorieën. Het hanteren van deze aanpak zou kunnen helpen om vertekening van de resultaten door sociale wenselijkheid te verminderen in onderzoek naar dergelijke attitudes.

CV Klára Malinakova

Klára Malinakova (1983) studeerde Moleculaire Biologie en Genetica aan de Faculteit Natuurwetenschappen van de Masaryk-Universiteit in Brno (Tsjechië). Daarna was zij werkzaam als promovendus bij de Palacky Universiteit in Olomouc (Tsjechië). Haar promotieonderzoek vond plaats bij het Olomouc University Social Health Institute aan de Theologische Faculteit van de Palacky Universiteit in Olomouc en aan het Onderzoeksinstituut School of HeAlth REsearch (SHARE) van het Universitair Medisch Centrum Groningen. De titel van haar proefschrift luidt: “Spirituality and health: their associations and measurement problems”.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/ae55ea70-21c6-4d44-8037-f7d8ec56e77a