Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Evenementen Promoties

Taking the child's perspective

Exploring children's needs and participation in the Dutch child protection system
Promotie:Mw. H. (Helen) Bouma
Wanneer:24 oktober 2019
Aanvang:12:45
Promotors:prof. dr. H.W.E. (Hans) Grietens, prof. dr. E.J. (Erik) Knorth
Copromotor:M. (Mónica) Lopez Lopez, Dr
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Taking the child's perspective

Perceptie van het kind moet centraal staan in jeugdbescherming

Het proefschrift van Helen Bouma betreft een kwalitatief onderzoek van het systeem van de jeugdbescherming in Nederland, aan de hand van interviews met kinderen, ouders en professionals. Hierin zijn de behoeften van kinderen en gezinnen en de participatie van kinderen in het Nederlandse jeugdbeschermingssysteem onderzocht. Ook bevat het een beleidsanalyse.

De dissertatie laat zien dat zowel de reden waarom jeugdbescherming betrokken raakt in gezinnen alsook het jeugdbeschermingstraject en de besluiten die hierin genomen worden veel impact hebben op (het leven van) kinderen en gezinnen. De resultaten onderstrepen het belang van het waarborgen van continuïteit en stabiliteit in het leven van kinderen en van een goede relatie tussen professionals, kinderen en ouders (inclusief ‘betekenisvolle participatie’ van kinderen) voor de bescherming van de veiligheid, het welzijn en de ontwikkeling van kinderen.

Er zijn verschillende aanbevelingen en implicaties voor jeugdbeschermingsbeleid en -praktijk. Het Nederlandse jeugdbeschermingssysteem heeft de verantwoordelijkheid het welzijn en de ontwikkeling van kinderen te beschermen en ondersteunen, in lijn met het belang van continuïteit en stabiliteit en een goede relatie met professionals. Op het niveau van de directe interactie tussen professionals, kinderen en ouders is een relatie gebaseerd op samenwerking en respect essentieel, waarin professionals luisteren en adequaat en snel reageren op wat belangrijk is voor het individuele kind en gezin.

Professionals dienen praktisch gefaciliteerd te worden om te werken vanuit de perceptie en behoeften van kinderen. Allereerst speelt de structuur van de jeugdbeschermingsketen, met de betrokkenheid van verschillende organisaties en professionals, een rol. Dit vereist samenwerking, duidelijkheid over de rollen en taken van de verschillende professionals, en duidelijke afspraken en beleid om te voorkomen dat gezinnen ‘steeds opnieuw moeten beginnen’ bij iedere organisatie.

Bovendien is het noodzakelijk na te gaan hoe de betrokkenheid van verschillende organisaties en professionals impact heeft op kinderen. Mogen worden professionals hierdoor belemmerd in het verzekeren van continuïteit en stabiliteit en het opbouwen van een samenwerkings- en vertrouwensrelatie met kinderen en ouders. Naast de structuur van de jeugdbeschermingsketen is het praktisch faciliteren (aspecten als tijd en training) van professionals van belang. Het is nodig voortdurend aandacht te besteden aan de behoeften van professionals, om hen zo optimaal mogelijk te ondersteunen in het verzekeren van stabiliteit en continuïteit en het opbouwen van een samenwerkingsrelatie met kinderen en ouders.

Het is essentieel altijd uit te gaan van de perceptie van het kind. Deze kan verschillen van de visie en intenties van volwassenen. Ook kunnen de percepties van kinderen in de jeugdbescherming anders zijn dan de visies en ervaringen van kinderen buiten de jeugdbescherming en ook ieder kind apart heeft zijn of haar eigen unieke percepties, visies en ervaringen. Dit alles tezamen onderstreept het belang voor professionals van het zich voortdurend verdiepen in de perceptie van het kind en het steeds checken in hoeverre het kind echt ervaart dat aan zijn of haar behoeften is voldaan.