Contributions to genetics, immunology and nutrition in preeclampsia
| Promotie: | Mw. F.V. (Francien) Velzing-Aarts |
| Wanneer: | 19 juni 2019 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | prof. dr. F.A.J. Muskiet, prof. dr. A.J. Duits, prof. dr. S.A. Scherjon |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Bijdragen aan genetica, immunologie en voeding bij pre-eclampsie
Pre-eclampsie is een zwangerschapscomplicatie bij de mens, die gekenmerkt wordt door hoge bloeddruk en het verlies van eiwit in de urine. In haar proefschrift beschrijft Velzing-Aarts allereerst de processen die zich voordoen in de normale zwangerschap, zoals het optreden van enige mate van (fysiologische) stress in de placenta. Tijdens een pre-eclamptische zwangerschap is dit normale stresstraject verstoord. De manieren waarop de placenta en de moeder hiermee omgaan, bepalen de uiteindelijke klinische symptomen van pre-eclampsie.
In de volgende hoofdstukken onderzocht ze genetische, immunologische en nutritionele factoren die een mogelijke rol spelen in het ontstaan van pre-eclampsie. Haar studiepopulatie bestond uit vrouwen die op Curaçao wonen. De afwezigheid van het Duffy bloedgroep antigeen op de celmembraan van rode bloedcellen (Duffy negatief) bleek geassocieerd met pre-eclampsie. Twee andere genetische risicofactoren (MTHFR C677T en C282Y HFE) bleken niet geassocieerd. Ze vond aanwijzingen (onder andere verhoogd interleukine-8) dat pre-eclampsie gepaard gaat met een versterking van de laaggradige ontsteking, die ook gezien wordt in de late ongecompliceerde zwangerschap. Ze vond lagere hoeveelheden van de zogenaamde “lange keten meervoudige vetzuren” (LCP) van de w3-serie (LCPw3; vooral in dierlijke voedingsproducten uit de zee) en de w6-serie (LCPw6) in navelstrengvaten van pre-eclamptische zwangerschappen. Deze LCP zijn belangrijk voor de foetale hersenontwikkeling.
Een daaropvolgende suppletiestudie met gezonde zwangere vrouwen toonde aan dat lage doses LCPw3 (500, 1000 mg per dag) in staat zijn het LCPw3-gehalte van navelstrengvaten te verhogen. Tenslotte vond ze aanwijzingen dat de voedingsstof betaïne een belangrijke rol speelt in het zogenaamde 1-koolstofmetabolisme tijdens de normale zwangerschap.
CV Francien Velzing-Aarts
Francien Velzing-Aarts (1959) studeerde Geneeskunde aan de Rijks Universiteit Leiden. Daarna was zij werkzaam als arts niet in opleiding (ANIO) in onder andere het Bronovo-ziekenhuis te Den Haag. Haar promotieonderzoek vond plaats onder begeleiding van Prof. Dr. Muskiet, Prof. Dr. Duits en Prof. Dr. Scherjon, binnen de onderzoekslijn “Leefstijl en voeding” bij de afdeling Laboratoriumgeneeskunde in het Universitair Medisch Centrum Groningen. De titel van haar proefschrift luidt: “Contributions to genetics, immunology and nutrition in preeclampsia”.