Preclinical molecular imaging to study the biodistribution of antibody derivatives in oncology
| Promotie: | Dhr. J.F. (Frank Jan) Warnders |
| Wanneer: | 04 juli 2018 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | prof. dr. J.G.W. (Jos) Kosterink, prof. dr. E.G.E. (Elisabeth) de Vries |
| Copromotor: | prof. dr. M.N. (Marjolijn) Lub-de Hooge |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Anti-HER2 nanobody brengt tumor goed en snel in beeld
Met fluorescent gelabelde, zelf ontwikkelde anti-HER2 nanobodies en een optische camera wist apotheker Frank-Jan Warnders HER2-positieve tumoren in preklinisch onderzoek zichtbaar te maken. De tumoren waren met deze nanobodies en camera (die ook tijdens een operatie gebruikt kan worden) beter en sneller te onderscheiden van omliggend weefsel dan met fluorescent gelabeld trastuzumab, een veelgebruikt medicijn in de behandeling van HER2-positieve borstkanker. Deze bevindingen kunnen helpen bij het vervroegd zichtbaar maken van HER2-positieve tumoren.
In zijn proefschrift legt Warnders uit dat het succesvolle gebruik van immuuntherapie in de behandeling van kanker heeft geleid tot meer interesse in eiwitten die zijn afgeleid van antilichamen. Voorbeelden hiervan zijn Bispecific T-cell Engagers (BiTEs) en nanobody constructen – kleine, stabiele en vrij makkelijk te produceren antilichaam fragmenten. Volgens Warnders ondersteunt moleculaire beeldvorming de geneesmiddelenontwikkeling van o.a. BiTEs en nanobody constructen. Met moleculaire beeldvorming kan de farmacokinetiek, orgaandistributie en tumoropname van nieuwe geneesmiddelen op een niet-invasieve manier worden onderzocht. Tevens geeft Warnders aan dat het injecteren van fluorescent gelabelde nanobodies, gericht tegen doeleiwitten op tumorcellen, mogelijk bij kan dragen aan het beter zichtbaar maken van tumorweefsel tijdens operaties.
De promovendus concludeert dat dit inderdaad het geval is voor twee verschillende BiTEs die radioactief gelabeld zijn met zirconium-89, en voor een nanobody construct dat op dezelfde manier radioactief gelabeld is en kan binden aan zowel HER3 als albumine, een veel voorkomend eiwit in ons bloed. Tot slot beschrijft Warnders de selectie en preklinische evaluatie van anti-HER2 nanobodies die fluorescent zijn gelabeld met IRDye 800CW. Met de best presterende fluorescent gelabelde nanobody kon hij vervolgens HER2-positieve tumoren kort na injectie zichtbaar maken met behulp van fluorescente beeldvorming.
Frank-Jan Warnders (1985) studeerde Farmacie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens zijn promotieonderzoek was hij verbonden aan de afdeling Klinische Farmacie en Farmacologie en onderzoeksinstituut CRCG van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd betaald met beurzen en bijdragen van CTMM, ERC (advanced grant), Amgen en Merck. Warnders is als ziekenhuisapotheker in opleiding verbonden aan de Ziekenhuisgroep Twente. De titel van zijn proefschrift is: “Preclinical molecular imaging to study the biodistribution of antibody derivatives in oncology”.