Immuno-oncology of gynecological malignancies
| Promotie: | Mw. F.L. (Fenne) Komdeur |
| Wanneer: | 21 november 2018 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | prof. dr. H.W. (Hans) Nijman, prof. dr. C.A.H.H. (Toos) Daemen |
| Copromotor: | dr. M. (Marco) de Bruyn |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Immuuntherapie bij gynaecologische kankervormen
De merker CD103 op immuuncellen is voorspellend voor de prognose van patiënten met een gynaecologische maligniteit – eierstokkanker, baarmoederkanker of baarmoederhalskanker –. Dat concludeert Fenne Komdeur in haar proefschrift, waarin zij de interactie tussen het immuunsysteem en gynaecologische kankers onderzocht. Haar bevinding kan in de toekomst gebruikt worden bij het kiezen van de meest effectieve immuuntherapie voor de patiënt.
Het immuunsysteem, met name T-cellen, speelt een belangrijke rol in het gericht herkennen en doden van kankercellen. Om de behandeling en prognose van patiënten met een gynaecologische maligniteit te verbeteren wordt gezocht naar nieuwe behandelingsstrategieën. Immuuntherapie is zo’n veelbelovende nieuwe methode, dat zijn waarde bewezen heeft in de behandeling van onder meer longkanker en huidkanker. Bij immuuntherapie wordt het afweersysteem gestimuleerd om zelf de kankercellen te kunnen doden. Om te kunnen voorspellen welke patiënten(groepen) daar baat bij zullen hebben en welke vorm van immuuntherapie nodig is, is meer kennis nodig over de interactie tussen het immuunsysteem en kanker.
Om de juiste therapie te kunnen toepassen is het onder meer nodig om de kenmerken van afweercellen in het tumorweefsel in kaart te brengen. Daarbij is het moeilijk onderscheid te maken tussen afweercellen in het kankerweefsel zelf en afweercellen in het omliggende bindweefsel. Komdeur laat zien dat de afweercellen in het kankerweefsel gekenmerkt worden door aanwezigheid van de merker CD103. De aanwezigheid van deze cellen hebben een gunstig effect bij patiënten met gynaecologische maligniteit. Ook laat Komdeur zien dat immuuntherapie gelijktijdig met chemotherapie toegepast zou kunnen worden en beschrijft ze de ontwikkeling en eerste klinische test van een veelbelovend nieuw therapeutisch vaccin voor de behandeling van baarmoederhalskanker.
Fenne Komdeur (1988) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Haar onderzoek voerde ze uit bij de afdeling Obstetrie en Gynaecologie van het UMCG. Komdeur is nu werkzaam als assistent in opleiding Klinische Genetica in het VUmc in Amsterdam. De titel van haar proefschrift luidt: Immuno-oncology of gynecological malignancies: From bench to bedside.