Imaging hormone receptors in metastatic breast cancer patients
| Promotie: | Mw. C.M. (Clarieke) Venema |
| Wanneer: | 09 mei 2018 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotor: | prof. dr. G.A.P. (Geke) Hospers |
| Copromotors: | dr. C.P. (Carolien) Schröder, prof. dr. E.F.J. (Erik) de Vries, prof. dr. A.W.J.M. (Andor) Glaudemans |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Onderzoek naar hormoongevoelige PET-scan voor borstkankeronderzoek
Wat zijn de mogelijkheden en beperkingen van de minder belastende FES-PET scan voor borstkankerpatiënten? Die vraag stond centraal in het promotieonderzoek van Clarieke Venema. Het merendeel van de verschillende soorten borstkanker is gevoelig voor het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Weefselonderzoek geldt nu nog als de gouden standaard om vast te stellen of er sprake is van oestrogeengevoelige borstkanker.
De behandeling van oestrogeengevoelige borstkanker bestaat onder andere uit anti-hormonale therapie, wat de kans op uitzaaiingen verkleint of ervoor zorgt dat zulke uitzaaiingen minder hard groeien. Om vast te stellen of de oestrogeen receptor aanwezig is op de tumorcellen, doet een patholoog weefselonderzoek. Dit onderzoek geldt als de gouden standaard. Bij uitzaaiingen moet opnieuw weefselonderzoek gedaan worden. Venema onderzocht de mogelijkheden van de minder belastende FES-PET scan, een scan die onder andere uitzaaiingen van hormoongevoelige borstkanker in beeld kan brengen, voor borstkankerpatiënten.
In haar onderzoek naar deze voor borstkanker nieuwe beeldvormingstechniek vielen Venema enkele bevindingen op. Bij het beoordelen van een FES-PET scan moet rekening gehouden worden met de vraag of patiënten recent bestraald zijn. Die bestraling kan namelijk zorgen voor onverwachte opname van de zoekstof in de longen. Behalve praktische aanbevelingen, is een belangrijke conclusie van Venema dat de FES-PET-scan uitzaaiingen kan opsporen die waarschijnlijk minder goed zullen reageren op een bepaalde medicijncombinatie voor uitzaaiingen (namelijk palbociclib en letrozol). Tot slot toonde zij ook aan dat niet alleen de oestrogeen, maar ook androgeen receptor (een receptor die aanwezig is in bijna 80% van alle borstkankertypen) kan worden gevisualiseerd, en wel met een FDHT-PET scan. Dat geldt ook voor het blokkeren van deze receptor met het medicijn bicalutamide. De klinische relevantie van deze laatste bevinding moet in grotere studies verder worden uitgezocht.
Clarieke Venema (1988) studeerde Geneeskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij verrichte haar onderzoek binnen de afdeling Medische oncologie en het onderzoeksinstituut CRCG van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het onderzoek werd gefinancierd door, onder andere, de J.K de Cock stichting en CTMM-MAMMOTH. Venema werkt nu als arts-assistent in het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. De titel van haar proefschrift is: “Imaging hormone receptors in metastatic breast cancer patients”.