Conflicted clocks: social jetlag, entrainment and the role of chronotype

Avondmensen hebben last van sociale jetlag op werk en school

Sociale jetlag is een mismatch tussen de biologische en sociale klok. Giulia Zerbini onderzocht de consequenties van een sociale jetlag op prestaties, maar zocht ook naar mogelijke oplossingen om dit te reduceren. Daarnaast was haar doel een beter begrip te krijgen van entraineren, het proces waarmee de biologische klok gesynchroniseerd wordt met de externe licht-donker cyclus.

Slaap is essentieel voor gezondheid en presteren en de timing en consolidatie worden gereguleerd door de biologische klok. Er is veel variatie in slaap timing (chronotype, zoals avond- dan wel ochtendmens), die vaak gedereguleerd worden door de maatschappij, die uniforme starttijden van school en werk  oplegt. 

Zerbini's resultaten lieten zien dat de impact van chronotype op cijfers op school (late chronotypes behalen vaak lagere cijfers) sterker was in de ochtend en voornamelijk op wetenschappelijke onderwerpen. Late chronotypes waren vaker niet aanwezig in de klas, wat weer geassocieerd werd met lagere cijfers.

Zerbini testte simpele protocollen om sociale jetlag te reduceren. Deze protocollen gebruiken kamerlicht en blauw-licht blokkerende brillen. Alhoewel sociale jetlag hierdoor niet gereduceerd werd, lieten haar bevindingen wel zien dat simpele interventies met lichtbronnen thuis potentieel effectief zijn om de fase van entraineren en slaaptiming aan te passen. Tot slot toonde Zerbini aan dat aanwezigheid op school afhankelijk is van het seizoen en dat dit schoolprestaties kan beïnvloeden, en dat de wekelijkse structuur (werkdagen versus werkvrije dagen) een impact hebben op de slaap-waakcyclus en op het melatonine-ritmiek, voornamelijk in late chronotypes.

De bevindingen van Zerbini hebben toepassingsmogelijkheden in de maatschappij. Zij suggereert bijvoorbeeld schoolbeleid aan te passen aan deze problematiek en ook kunnen op basis van haar onderzoek praktische oplossingen tegen een verlate slaapfase afgeleid worden.

Giulia Zerbini promoveert aan de RUG op onderzoek dat zij uitvoerde bij de afdeling Neurobiology van GELIFES. Het werd gefinancierd door STW.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/971230b8-3e4c-4842-b6a7-ff5c896b351c