Listening to silence: 'Targeted Killing' and the Politics of Silence in Customary International Law

De stilte rond gewapende drone-aanvallen

Het afgelopen decennium nam het aantal ‘targeted killings’ met bewapende drones toe. Deze aanvallen worden gerechtvaardigd door middel van een nieuwe interpretatie van het recht op zelfverdediging die - zo luidt het argument - stilzwijgend wordt aanvaard door staten over de hele wereld. Maar is dat ook zo? Elisabeth Schweiger onderzocht voor haar promotie de rol van ‘stilte’ in de politiek van het internationaal recht, door de ontwikkeling van de (on)wettigheid van ‘targeted killing’ binnen het internationaal recht te onderzoeken.

Schweiger analyseerde negenhonderd bijeenkomsten van de Veiligheidsraad en discussies van de Raad voor de Mensenrechten. Ze keek niet alleen naar de machtsverhoudingen die bepalen wie wel of niet kunnen spreken en waarnaar wel of niet wordt geluisterd, maar beschouwt ook de wijze waarop het luisteren plaatsvindt en welke onderwerpen zijn uitgesloten in debatten over ‘targeted killing’. Schweiger: ‘Zowel een meerderheid van staten als partijen buiten de overheid hebben zich uitgesproken tegen targeted killing en de verklaringen erover. Deze stemmen worden zelden gehoord. Hieruit blijkt dat juridische kennisproductie niet alleen een kwestie is van wie wel of niet kan spreken maar ook van waarnaar wel of niet geluisterd wordt en hoe dit gebeurt.’ Schweiger onderzoekt ook de aanname van de nieuwigheid van ‘targeted killing’. Volgens haar heeft het zwijgen en de voorstelling alsof de targeted killings nieuw zijn ertoe geleid dat deze nu toegestaan zijn, waarmee waardevolle principes overboord zijn gezet. ‘Dat het fenomeen targeted killing nieuw zou zijn is een problematische aanname. Hiermee wordt een taalspel opgezet dat koloniale continuïteiten maskeert en alternatieve manieren om met dergelijke praktijken en verklaringen om te gaan het zwijgen oplegt.’ Volgens haar leidt de positivistische benadering, die het internationaal gewoonterecht ziet als een doorontwikkeling van waargenomen praktijken, brengt het risico met zich mee dat de verschillende vormen van uitsluiting worden genegeerd evenals het niet laten spreken van bepaalde partijen bij juridische kennisproductie.

Zie ook Wie zwijgt stemt toe?

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/bfeacd1c-7b6b-4f43-9cee-c5a797c62f2d