The role of non-coding RNAs in B-cell lymphoma

Ontregelde lange RNA-moleculen dragen bij aan het ontstaan van bloedkanker

Ons DNA bestaat uit eiwitcoderende en niet-coderende sequenties. In het vertaalproces van DNA naar de vorming van eiwitten is een belangrijke rol weggelegd voor de boodschapper RNA (ribonucleïnezuur) moleculen, maar ook voor niet-eiwitcoderende RNA-moleculen. Mina Tayari stelde in haar promotieonderzoek vast dat duizenden lange, niet-coderende RNA sequenties ontregeld blijken te zijn in B-cel lymfomen – bepaalde soorten bloedkanker in de lymfeklieren zoals het Hodgkin lymfoom of het zeldzamere Burkitt lymfoom. Zulke ontregelde RNA-sequenties van meer dan 200 nucleotiden spelen volgens haar waarschijnlijk een belangrijke rol in het ontstaan van verschillende soorten bloedkanker.

Alle levende organismen hebben genen met informatie over de vorming van eiwitten. Soms gaat er in dat proces wat mis. Tussen genetische variatie en complexe ziekten zoals kanker zitten meerdere stappen: transcriptie van DNA naar RNA, en van RNA naar een bepaalde verschijningsvorm van een ziekte. Tayari onderzocht in hoeverre de genetische variatie die de kans op het krijgen van Hodgkin lymfoom vergroot de expressie van eiwit-coderende en lange niet-coderende RNA sequenties beïnvloedt.

De promovenda concludeert dat tijdens het rijpen van B-cellen (een bepaald type witte bloedcellen) de expressie van lange, niet-coderende RNA-sequenties sterk verandert. In het geval van het Hodgkin lymfoom verschillen deze RNA-sequenties bovendien van hun normale voorlopercellen. Ook toonde ze aan dat lange niet-coderende RNA transcripten kunnen binden aan micro-RNA’s, kleine stukjes niet-coderend RNA die de expressie van genen reguleren. Tot slot wisten Tayari en haar UMCG-collega’s aan te tonen dat de expressie van drie lange, niet-coderende RNA’s van belang is voor de groei van de bloedkankercellen. Samen laten de resultaten zien dat lange niet-coderende RNA’s een belangrijke rol lijken te hebben in bloedkanker. Voor het bepalen van hun exacte rol in het ontstaan van bloedkanker is echter eerst meer onderzoek nodig.

Mina Tayari (1981) behaalde haar mastertitel Biochemistry aan de Alzahra University (Iran). Zij verrichtte haar promotieonderzoek binnen de afdeling Pathologie & Medische Biologie en onderzoeksinstituut CRCG van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Tayari werkt nu als onderzoeker aan de Northwest University Feinberg School of Medicine in Chicago (Verenigde Staten).

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/d1fd4d82-efd9-45e4-ad38-fcddb4b5f6b0