Structure and mechanism of the ECF-type ABC transporter for thiamin
Promotie: dhr. G.B. Erkens, 14.45 uur, Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen
Proefschrift: Structure and mechanism of the ECF-type ABC transporter for thiamin
Promotor(s): prof.dr. D.J. Slotboom
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Nieuwe bacteriële transporteiwitten ontdekt voor vitaminen als vitamine B1
Guus Erkens ontdekte tijdens zijn promotieonderzoek een nieuw type transporteiwitten voor vitamines in bacteriën. Een bijzondere eigenschap van deze transporteiwitten is dat ze in staat zijn chemisch heel verschillende vitamines te transporteren (van de buitenkant van de cel naar de binnenkant), door een onderdeel van het transporteiwitcomplex uit te wisselen. Erkens richtte zijn aandacht met name op het transporteiwit ThiT voor vitamine B1 (thiamine) van de bacterie Lactococcus lactis. Hij onderzocht hoe ThiT thiamine kan herkennen. Daarnaast bepaalde hij de driedimensionale structuur van ThiT met röntgenkristallografie. Deze resultaten kunnen in de toekomst een basis vormen voor de ontwikkeling van nieuwe antibiotica.
Bacteriën hebben vitamines nodig om te overleven, net als mensen en dieren. Veel bacteriën zijn in staat deze vitamines zelf te produceren, maar toch zijn zij vaak afhankelijk van de opname van vitamines uit de omgeving. Bij de opname van vitamines door bacteriën zijn transporteiwitten betrokken die zich in de celmembraan bevinden.
Celmembraaneiwitten zijn technisch echter moeilijk te bestuderen, daarom is er weinig bekend over de werking van transporteiwitten en hun structuur. Eiwitten bestaan uit lange ketens die in een complex patroon zijn opgevouwen. Deze vouwing is van groot belang voor de werking het eiwit. De resultaten van Erkens leiden tot veel inzicht in de werking van ThiT en van vitaminetransport in het algemeen.
In samenwerking met andere onderzoekers werden vergelijkbare eiwitten gevonden voor de opname van andere vitamines. Dit gaf aanleiding tot een nadere bestudering van ThiT. Na het eiwit uit de celmembranen van L. lactis te hebben gezuiverd, werd bekeken hoe thiamine door ThiT werd herkend. Er bleek een zeer sterke interactie te bestaan tussen thiamine en ThiT. Guus Erkens concludeert dat bacteriën hierdoor in staat zijn thiamine op te nemen wanneer dit voorkomt in zeer lage concentraties.
Guus Erkens (Arnhem, 1983) studeerde moleculaire biologie en biotechnologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar hij zijn promotieonderzoek uitvoerde bij het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB), afdeling Biochemie, vakgroep Enzymologie van Membraaneiwitten. Het werd gefinancierd door NWO, door middel van een Vidi subsidie van zijn promotor Dirk Jan Slotboom. Zijn nieuwe werkomgeving wordt (per 1 augustus) de vakgroep Single Molecule Biophysics van de Rijksuniversiteit Groningen.
Laatst gewijzigd: | 27 augustus 2021 09:07 |
Meer nieuws
-
23 april 2024
Negen MSCA Doctoral Network subsidies voor FSE onderzoekers
Negen onderzoekers van de Faculty of Science and Engineering hebben een Horizon Europe Marie Sklodowska Curie Doctoral Network subsidie ontvangen.
-
22 april 2024
Charissa Roossien ontvangt JTF-subsidie voor ontwikkelen Health Tracker
Dr. Charissa Roossien (ENTEG) heeft met succes een Just Transition Fund (JTF) subsidie van 1,8 miljoen euro binnengehaald voor de ontwikkeling van een Health Tracker voor betrouwbare ademhalings- en stofwisselingsanalyse.
-
16 april 2024
RUG ondertekent Barcelona Declaration on Open Research Information
De Rijksuniversiteit Groningen heeft de Barcelona Declaration on Open Research Information (Verklaring Open Onderzoeksinformatie) officieel ondertekend. Dit wordt gezien als een grote stap richting verantwoordelijke onderzoeksbeoordeling en open...