Disorders of bilirubin and lipid metabolism

Aandoeningen in bilirubine en lipide metabolisme - modellen en mogelijke interventie

Bij veel chronische metabole ziekten zoals diabetes type 2, dyslipidemie en hart- en vaatziekten speelt de regulatie van het metabolisme door nucleaire receptoren (NRs) een belangrijke rol. NRs zijn transcriptiefactoren betrokken bij onder andere het verwerken en afbreken van glucose, lipiden en gifstoffen. In dit proefschrift onderzocht Blankestijn de rol van verschillende NRs bij stoornissen in het bilirubine en lipide metabolisme en bekeek ze of deze eventuele rol van NRs nieuwe therapeutische doelen kon opleveren voor deze metabole ziekten.

Het eerste ziektebeeld wat Blankestijn heeft onderzocht is ongeconjugeerde hyperbilirubinemie. Deze ziekte wordt veroorzaakt door hoge hoeveelheden ongeconjugeerde bilirubine in het lichaam en gekenmerkt door geelzucht. In de afgelopen jaren is er een verband aangetoond tussen licht verhoogde bilirubine waarden en lage cholesterol waarden in het bloed, maar hoe dit mechanisme precies werkt is nog niet duidelijk. Om dit te onderzoeken activeerde Blankestijn twee verschillende NRs in een diermodel, en bekeek zo of dit leidde tot verlaging van zowel cholesterol en bilirubine. De activatie bleek het cholesterol wel te verlagen, maar de bilirubine niet, en daarom is het geen potentiële behandelstrategie voor ongeconjugeerde hyperbilirubinemie.

Daarnaast heeft Blankestijn ook onderzoek gedaan naar peroxisomen, een onderdeel van de cel die onder andere betrokken is bij het metabolisme van cholesterol en vetzuren. Door middel van een muismodel probeerde de promovendus de functie van het peroxisomale eiwit PXMP4 in het peroxisomale metabolisme te achterhalen. Ze toonde aan dat de functie van PXMP4 hoogstwaarschijnlijk overtollig is en gecompenseerd kan worden door andere peroxisomale eiwitten.

Curriculum Vitae

Maaike Blankestijn (1990) studeerde Biomedische Wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Kindergeneeskunde van het GUIDE Instituut van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Sinds april 2020 is ze werkzaam als Clinical Research Specialist bij BAAT Medical Products BV. De titel van haar proefschrift luidt: “Disorders of bilirubin and lipid metabolism: Models and targets of intervention”.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/44607696-e8c1-41c6-b2ef-d5513a1734f5