Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Praktische zaken Waar vindt u ons dr. G.A. (Gera) de Haan

dr. G.A. (Gera) de Haan

Universitair Docent

2019 - heden: Compensatoire Leestraining voor Mensen met Homonieme Visuele Veld Defecten – Een Randomized Controlled Trial

Een van de meest gerapporteerde klachten bij gezichtsvelduitval na hersenletsel is problemen bij het lezen. Mensen met blindheid voor de helft van visuele veld door hersenletsel (homonieme hemianopsie) ervaren bijvoorbeeld moeilijkheden zoals langzamer lezen, meer fouten maken, sneller moe worden en de tekst minder goed begrijpen. 

In het project 'Leestraining bij Hemianopsie' wordt de effectiviteit van twee leestrainingen onderzocht: Vistra en geroteerd lezen. Het doel van Vistra is dat iemand met gezichtsvelduitval leert om compenserende oogbewegingen tijdens het lezen te maken, zodat minder hinder van de gezichtsvelduitval wordt ervaren. Bij geroteerd lezen wordt de leesrichting van de tekst gedraaid, bijvoorbeeld diagonaal of verticaal, waardoor iemand met gezichtsvelduitval de tekst beter kan overzien. De optimale hoek wordt bepaald op basis van een gezichtsveldmeting en mensen leren deze techniek zelf toe te passen.

De opzet van het onderzoek maakt het mogelijk het effect van de trainingen ten opzichte van een controlegroep te meten, maar ook het effect van de trainingen onderling te vergelijken. Ook zal het onderzoek meer inzicht verschaffen in de leesstrategieën van mensen met hemianopsie. Met behulp van een follow-up meting wordt onderzocht of eventuele effecten ook blijvend zijn.

Het project resulteert uiteindelijk in onderbouwde kennis over de effectiviteit van twee leestrainingen voor mensen met hemianopsie. Het uiteindelijke doel is dat mensen met hemianopsie makkelijker kunnen lezen, met behulp van een training die bij hen past.

De volgende personen en organisaties zijn betrokken bij dit project: Sarah Tol, Msc (RuG), dr. Gera de Haan, dr. Joost Heutink (RuG/Koninklijke Visio), Annette Bootsma, Birgit van Iddekinge, dr. Bart Melis-Dankers (Koninklijke Visio), Evert Veldman, dr. Frank Hoeben en dr. Kerstin Spielmann (Bartiméus). Subsidie: ZonMw-InZicht 60-00635-98-222

2019 - heden: Scangedrag bij hemianopsie: The Next Step

Homonieme hemianopsie verwijst naar gezichtsvelduitval in de linker- ofwel rechterhelft van het gezichtsveld, contralateraal aan de hersenschade, waarbij de uitval voor beide ogen gelijk is. Mensen met hemianopsie ervaren moeilijkheden in het dagelijks leven, met name op het gebied van lezen, zoeken en mobiliteit. Ze hebben baat bij training die gericht is op het verbeteren van het scangedrag om zo te compenseren voor hun gezichtsvelduitval. Daarbij is het van groot belang om hen te kunnen informeren over hoe hun scangedrag samenhangt met bepaalde problemen die zij in het dagelijks leven ervaren en hoe zij hun scangedrag kunnen verbeteren om deze problemen te verminderen.

De beschikbare kennis over welk scangedrag optimaal is, is nu echter vooral gebaseerd op ervaringen en aannames van zorgprofessionals, maar onvoldoende gefundeerd door literatuur of systematisch verzamelde gegevens. Vernieuwde technieken zoals mobiele eye-tracking en Virtual Realiteit maken het mogelijk het scangedrag nauwkeuriger in kaart te brengen. In het huidige project worden bestaande prototypes die gebruik maken van deze technieken verder uitgewerkt tot meetmethoden die in de revalidatie gebruikt kunnen worden.

Doelstelling van het project is om met deze meetmethoden de samenhang tussen scangedrag (hoe iemand de omgeving bekijkt) en verschillende activiteiten (mobiliteit, zoeken) te onderzoeken bij mensen met hemianopsie, goedziende mensen en goedziende mensen met gesimuleerde hemianopsie. De toepassing van deze kennis over doelmatig en doelgericht scangedrag zal de revalidatie voor mensen met hemianopsie verbeteren.

Het onderzoek vindt in 2019-2023 plaats bij Koninklijke Visio, expertisecentrum voor blinde en slechtziende mensen, in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het onderzoek wordt uitgevoerd door Josephien Jansen, promotiestudent bij de RUG. De verantwoordelijke hoofdonderzoekers zijn dr. G.A. de Haan, dr. J.H.C. Heutink (RUG, Koninklijke Visio) en prof. dr. F.W. Cornelissen (UMCG).

Het project wordt financieel ondersteund door Stichting Novum en ZonMw Expertisefunctie Zintuiglijk Gehandicapten.

2016 - heden: NAH-Progress: Onderzoek naar visuele klachten bij multiple sclerose, de ziekte van Parkinson en dementie

De zorg voor mensen met multiple sclerose, ziekte van Parkinson en dementie wordt steeds beter. Echter, visuele klachten en stoornissen worden vaak niet herkend of erkend en de juiste zorg en revalidatie wordt niet altijd toegepast. Koninklijke Visio in Haren heeft de kennis en expertise in huis om de stap naar hoogwaardige klinische zorg te zetten. Hierdoor kunnen mensen met neurodegeneratieve aandoeningen de complexe en specialistische diagnostiek en revalidatie krijgen die ze nodig hebben. Het project NAH-Progress, financieel ondersteund door Stichting Novum en ZonMw Expertisefunctie Zintuiglijk Gehandicapten, heeft als doel hoogwaardige revalidatie in de zorgketen te organiseren, te verankeren en wetenschappelijk te onderbouwen.

In 2016 is er een samenwerkingsverband aangegaan tussen Koninklijke Visio en respectievelijk Punt voor Parkinson, MS Centrum Noord-Nederland en de geheugenpoli van het UMCG op het gebied van verwijzingen. De samenwerking heeft betrekking op screening van patiënten, verwijsroutes en wetenschappelijk onderzoek. Patiënten die zich bij deze centra aanmelden, worden ook gescreend op visuele problematiek en zo nodig doorverwezen naar Koninklijke Visio. De gegevens die dit oplevert, worden verzameld en geanalyseerd om zo de visuele problemen bij neurodegeneratieve aandoeningen beter te begrijpen en de revalidatiezorg te onderbouwen.

Het doel van NAH-Progress is om een nationale richtlijn voor verwijzing, diagnostiek en revalidatie van visuele klachten bij multipele sclerose, de ziekte van Parkinson en (vroeg)dementie op te stellen.

Betrokken personen en organisaties:

Rijksuniversiteit Groningen
Iris van der Lijn
Fleur van der Feen
Gera de Haan
Joost Heutink

Koninklijke Visio
Contactpersoon: Vanessa Buijnink

Extern
Dr. J. Meilof, Martiniziekenhuis Groningen en MS Centrum Noord
Dr. T. Heersema - Universitair Medisch Centrum Groningen en MS Centrum Noord
Prof. dr. T. van Laar – Universitair Medisch Centrum Groningen en Punt voor Parkinson
Dr. W. Rutgers, Martiniziekenhuis Groningen en Punt voor Parkinson
Van der Meulen, Martiniziekenhuis Groningen en Punt voor Parkinson
Prof. dr. P. de Deyn - Universitair Medisch Centrum Groningen, Alzheimer Research Centrum

2014-2016: Invloed van slechtziendheid op neuropsychologische diagnostiek

PhD project Gera de Haan, sep 2009 – sep 2013: The effects of Scanning Compensatory Therapy for patients with homonymous visual field defects a randomised controlled trial

 

 

Laatst gewijzigd:25 juni 2022 12:42