Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Faculty of Science and Engineering Our Research GRIP News and activities

News and activities

Erik Frijlink ontvangt Dr. Saal van Zwanenberg Ereprijs
Geplaatst op:14 november 2023

Erik Frijlink ontvangt Dr. Saal van Zwanenberg Ereprijs

Wiktor Szymanski partner in ERC Synergy grant (GRAIL)
Geplaatst op:02 november 2023

Wiktor Szymanski partner in ERC Synergy grant (GRAIL)

Prof Melgert participant in Momentum 2.0 (ZonMW)
Geplaatst op:10 oktober 2023

Prof Melgert participant in Momentum 2.0 (ZonMW)

PureIMS wins the LIFE Science Innovation Award 2023
Geplaatst op:28 september 2023

PureIMS wins the LIFE Science Innovation Award 2023

Wiktor Szymaski participant in KWF Research and Implementation grant
Geplaatst op:17 juli 2023

Wiktor Szymaski participant in KWF Research and Implementation grant

Prof. Erik Frijlink receives Innovation Day Award 2023
Geplaatst op:15 juni 2023

Prof. H.W. Frijlink receives Innovation Day Award 2023

First GRIP labs receive bronze certificate in LEAF program
Geplaatst op:09 mei 2023

First GRIP labs receive bronze certificate in LEAF program

Amalia Dolga partner in ZonMw Open competition Grant
Geplaatst op:14 april 2023

Amalia Dolga partner in ZonMw Open competition grant

Assistant Professor Christoffer Åberg was awarded an NWO ENW-M1 grant for a research project on following the motion of nano-sized vehicles inside cells
Geplaatst op:02 januari 2023

Assistant Professor Christoffer Åberg was awarded an NWO ENW-M1 grant for a research project on following the motion of nano-sized vehicles inside cells

Reinoud Gosens partner in NWO Perspectief-consortium
Geplaatst op:21 december 2022

De subsidie is voor het project ‘RecovAir: Repairing lung damage via recovery of stromal health to restore respiratory function’; oftewel onderzoek naar het herstellen van longblaasjes.

Sandy Schmidt awarded ERC Starting Grant
Geplaatst op:25 november 2022

Sandy Schmidt awarded ERC Starting Grant

Microplastics in cosmetics, Prof Melgert in Koffietijd
Geplaatst op:07 november 2022

Microplastics in cosmetics

Frank Dekker awarded NWO ENW-M1 grant
Geplaatst op:22 september 2022

Frank Dekker awarded NWO ENW-M1 grant

International Biocat Award for Sandy Schmidt
Geplaatst op:16 september 2022

International Biocat Award for Sandy Schmidt

Hoogleraar Sabeth Verpoorte krijgt eredoctoraat van Tampere University
Geplaatst op:01 september 2022

De eredoctoraatstitel is de hoogste erkenning die een universiteit kan toekennen.

Anika Nagelkerke awarded KWF Research Grant
Geplaatst op:25 augustus 2022

Annika Nagelkerke awarded KWF Research Grant

Reinoud Gosens awarded a Public-Private Partnership allowance (Health~Holland)
Geplaatst op:15 juli 2022

Reinoud Gosens awarded a Public-Private Partnership allowance (Health~Holland)

Sandy Schmidt awarded NWO Vidi grant
Geplaatst op:01 juli 2022

Today, NWO announced that Dr. Sandy Schmidt has been awarded a prestigious Vidi grant, the only awardee in the Science domain at the University of Groningen this round. This grant from NWO’s flagship Talent programme allows Sandy to further expand her exciting research line on promiscuous enzymes as useful biocatalysts for the synthesis of pharmaceutically highly-relevant building blocks.

Verpoorte and De Haan publish an invited article in Nature Reviews Methods Primers
Geplaatst op:12 mei 2022

Verpoorte and De Haan publish an invited article in Nature Reviews Methods Primers

Horizon Europe MSCA Doctoral Network grant for consortium with Dr. Sandy Schmidt and Prof. Gerrit J. Poelarends
Geplaatst op:19 april 2022

Horizon Europe MSCA Doctoral Network grant for consortium with Dr. Sandy Schmidt and Prof. Gerrit J. Poelarends

Prof. Gerrit J. Poelarends is partner in a consortium that receives a Horizon Europe MSCA Doctoral Network grant
Geplaatst op:18 april 2022

Prof. Gerrit J. Poelarends is partner in a consortium that receives a Horizon Europe MSCA Doctoral Network grant

Veni-beurs voor dr. Frank Klont
Geplaatst op:12 april 2022

Hij ontvangt de beurs voor zijn projec t ‘Moleculair bewijs voor chemische blootstellingen in het dagelijks leven'.

GRIP welcomes Dr Yingying Cong
Geplaatst op:14 februari 2022

GRIP welcomes Dr Yingying Cong

Kristina Haslinger receives FEBS Excellence Award 2021
Geplaatst op:25 januari 2022

The Federation of European Biochemical Societies has awarded Dr. Kristina Haslinger, Assistant Professor in the Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP ), the prestigious Excellence Award 2021 for early career principal investigators.

Dr Saal van Zwanenberg Prize for Julia Alberts
Geplaatst op:22 november 2021

Dr Saal van Zwanenberg Prize for Julia Alberts

UG researchers join European call for sustainable drug discovery
Geplaatst op:04 oktober 2021

Professor Eelko Hak and Professor Gerrit Poelarends from the University of Groningen (UG) have now joined a European pharmacy research collaboration to point to the global increase in the use of medicines and its long-term impact on the ecosystem and our health. They propose ten principles of sustainability to be applied in drug discovery.

Prof. Dr. Bob Wilffert overleden
Geplaatst op:04 augustus 2021

Prof. Dr. Bob Wilffert overleden,

Maarten Bijlsma (re)joins GRIP
Geplaatst op:03 mei 2021

Maarten Bijlsma (re)joins GRIP

Frank Jansman benoemd tot bijzonder hoogleraar Klinische farmacie
Geplaatst op:01 april 2021

Frank Jansman is per april 2021 benoemd tot bijzonder hoogleraar Klinische farmacie

Van Zwieten award for Haoxiao Zuo
Geplaatst op:24 maart 2021

Van Zwieten award for Haoxiao Zuo

Dr. Crotti receives Marie Curie Individual Fellowship
Geplaatst op:17 februari 2021

Dr. Crotti receives Marie Curie Individual Fellowship

Prof. Melgert receives grant to investigate how microfibres affect lung cells
Geplaatst op:25 januari 2021

The aim of this consortium is to determine the effects of micro- and nanoplastic particles (MNPs) on human health and ultimately to prevent this.

Prof. Taxis partner in European Happy Patient project
Geplaatst op:25 januari 2021

Prof. Taxis will focus on the adaptation of EU Guidelines for pharmacies in the target countries.

Pharmacy student Kumchok Mgimpatsang awarded second prize in Dr. Saal van Zwanenberg Prize
Geplaatst op:01 december 2020

For her Master project 'Multicomponent reaction based indeno[1,2-c]isoquinolinone synthesis'

Prof Schmidt receives grant from BAYER
Geplaatst op:18 november 2020

Prof Schmidt receives grant from BAYER

Dr. Schmidt partner in consortium that receives H2020 Marie-Curie EJD grant
Geplaatst op:19 oktober 2020

Schmidt will provide expertise in synthetic biology and biocatalysis

Prof. Poelarends partner in consortium that receives H2020 Marie Curie ETN grant
Geplaatst op:19 oktober 2020

Poelarends and his team will develop new enzymes for C-C bond-forming aldol and Michael-type addition reactions for pharmaceutical synthesis.

Poelarends and Sigmund publish Review Article in Nature Catalysis
Geplaatst op:12 oktober 2020

Poelarends and Sigmund publish Review Article in Nature Catalysis

Professor Groves partner in consortium dat H2020 Marie Curie ETN-beurs ontvangt
Geplaatst op:02 juli 2020

Prof. dr. Groves ontvangt 265.000 euro voor zijn aandeel in het project.

Dr. Haslinger ontvangt Marie Curie Individual Fellowship
Geplaatst op:02 juli 2020

ter waarde van 190.000 euro

Subsidie van Samenwerkingsverband Noord-Nederland voor professor Quax
Geplaatst op:01 juli 2020

ter waarde van 200.000 euro

Professor Wim Quax to be awarded Royal Decoration!
Geplaatst op:24 april 2020

Professor Wim Quax to be awarded Royal Decoration!

MPS student Fabiola Puertolas-Balint wins Avril McDonald Prize for excellent Master research
Geplaatst op:07 januari 2020

Fabiola Buertolas-Balint won the Avril McDonald Prize

Pharmacy student Lisa Marie Smale awarded Dr Saal van Zwanenberg Prize
Geplaatst op:03 december 2019

Pharmacy student Lisa Marie Smale awarded Dr Saal van Zwanenberg Prize

Recent work of Poelarends and co-workers has been highlighted in Nature Catalysis
Geplaatst op:20 november 2019

Recent work of Poelarends and co-workers has been highlighted in Nature Catalysis

Zoeken naar het ontstaan van de ziekte van Parkinson
Geplaatst op:19 september 2019

Grant voor Amalia Dolga

Snelle methode voor synthese van kandidaat-geneesmiddelen
Geplaatst op:14 augustus 2019

High-throughput systeem levert mogelijk middel tegen tuberculose op

Melgert, Gosens en Salvati ontvangen ZonMW subsidie voor onderzoek naar de effecten van microplastic vezels op de longen
Geplaatst op:25 maart 2019

Melgert, Gosens en Salvati ontvangen ZonMW subsidie voor onderzoek naar de effecten van microplastic vezels op de longen

Dömling’s Drug Design research features in C&EN
Geplaatst op:13 maart 2019

Dömling’s Drug Design research features in C&EN

MPS and Pharmacy awarded best masters in 2019
Geplaatst op:06 maart 2019

Keuzegids 2019 labeled research master MPS as 10% top-master and master Pharmacy as best among Dutch universities

Best Paper award for Dr. Hoeke Baarsma
Geplaatst op:04 december 2018

Best Paper award for Dr. Hoeke Baarsma

Foute genen, snelle benen
Geplaatst op:27 november 2018

Foute genen, snelle benen

Honorary professor Van Roon awarded Senior Jan Glerum Education Prize
Geplaatst op:09 november 2018

Honorary professor Van Roon awarded Senior Jan Glerum Education Prize

Celebrating Excellence in Research: 100 Women of Chemistry
Geplaatst op:08 november 2018

Celebrating Excellence in Research: 100 Women of Chemistry

Gosens wins the Prix Galien Research Award 2018
Geplaatst op:03 oktober 2018

Gosens wins the Prix Galien Research Award 2018

SINERGIA grant for Frijlink
Geplaatst op:26 september 2018

SINERGIA grant for Frijlink

Liset van Dijk benoemd tot bijzonder hoogleraar Pharmacy Health Services Research
Geplaatst op:03 september 2018

Liset van Dijk is per 1 augustus 2018 benoemd tot bijzonder hoogleraar Pharmacy Health Services Research

The entire opposition consisted of women
Geplaatst op:31 mei 2018

Corona Women

Poelarends and coworkers publish in Nature Catalysis
Geplaatst op:15 maart 2018

Poelarends and coworkers publish in Nature Catalysis on the fungal natural product aspergillomarasmine A that has been identified as a potent and selective inhibitor of metallo-β-lactamases and a promising codrug candidate to fight antibiotic resistant bacteria

Making modern drugs even more effective and safe
Geplaatst op:17 oktober 2017

ITN research project funded by the EU with four million euros to develop better ways to clean so-called therapeutic proteins in the coming years, while at the same time developing the experts urgently needed for this work.

Arts en apotheker verminderen samen medicijngebruik bij verpleeghuisbewoners
Geplaatst op:11 oktober 2017

Onnodig medicijngebruik - een bekend verschijnsel in verpleeghuizen - is lastig terug te draaien. Om specialisten ouderengeneeskunde werkzaam in het verpleeghuis hierbij te helpen hebben onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen en het Universitair Medisch Centrum Groningen een veelbelovende methode ontwikkeld. De werkwijze om in overleg met de apotheker de medicatie bij een deel van de patiënten verantwoord te verminderen bleek succesvol. Het onderzoek is, 10 oktober, gepubliceerd in het vooraanstaande tijdschrift Annals of Internal Medicine.

Dropwater en cannabisolie
Geplaatst op:09 oktober 2017

Dropwater en cannabisolie

Inflammatory protein also present in lungs of ex-smokers
Geplaatst op:03 oktober 2017

Inflammatory protein also present in lungs of ex-smokers

Introducing our new scientific staff member Floriaan Schmidt
Geplaatst op:24 augustus 2017

Floriaan Schmdit started as new tenure track assistant professor in Precision Drug Therapy in the research group PharmacoTherapy, -Epidemiology & -Economics

Poelarends promoted to full professor
Geplaatst op:23 augustus 2017

The Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) proudly announces the promotion of Prof dr. G.J. (Gerrit) Poelarends to full professor by the Executive Board of our University. We congratulate him with his appointment.

Van Leersum beurs voor internationale vergelijking medicijngebruik ADHD-kinderen
Geplaatst op:24 juli 2017

De KNAW heeft de Van Leersum beurs toegekend aan Jurjen van der Schans, PhD bij het Groningen Research Institute of Pharmacy van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij ontvangt deze beurs voor zijn onderzoek waarin hij medicijngebruik door kinderen met en zonder behandeling voor ADHD, en uit twee verschillende landen, met elkaar gaat vergelijken. Over het gebruik van geneesmiddelen door deze kwetsbare groep patiënten is nog niet veel bekend terwijl het medicijnvoorschrift voor ADHD per land kan afwijken door een verschillend diagnose- en behandelingsbeleid.

Longfonds steunt studie naar longweefselherstel
Geplaatst op:20 juli 2017

Het Longfonds ondersteunt de nieuwe COPD-studie van farmacoloog Reinoud Gosens . Hij gaat het onderzoek leiden naar het stimuleren van bepaalde cellen in de longen tot weefselherstel. De studie wordt mogelijk gemaakt dankzij de steun van donateurs. Gosens is hoogleraar farmacologie bij het Groningen Research Institute of Pharmacy (Faculty of Science and Engineering).

Leverplakjes op een chip
Geplaatst op:23 juni 2017

olinga over leverplakjes op een chip

Nierstichting subsidie voor onderzoek naar het voorkomen van Diabetische nierschade
Geplaatst op:14 juni 2017

e Nierstichting kende zes keer € 100.000 subsidie toe aan innovatieve onderzoeksprojecten. Een van deze subsidies is toegekend aan een samenwerking tussen Dr. Matthew Groves (Drug Design, GRIP), Prof. dr. Harry van Goor (UMC Groningen), en dr. Jaap Joles (UMC Utrecht).

“Meer kennis met minder dieren” (ZonMw) grant for Olinga
Geplaatst op:05 april 2017

A team of researchers from the Groningen Research Institute of Pharmacy (Prof Dr E.M.J. Verpoorte and Prof Dr Peter Olinga), University of Mainz (Prof Dr Dr D. Schuppan), and Boehringer Ingelheim has recently been awarded a grant for 625 k€ within the program ‘Meer Kennis met Minder Dieren’. This research is financial supported by both ZonMW and Proefdiervrij and led by Dr. P. Olinga (Pharmaceutical Technology and Biopharmacy group of GRIP).

Koninklijke Onderscheiding voor Geny Groothuis
Geplaatst op:13 maart 2017

Koninklijke Onderscheiding voor Geny Groothuis

Medical Pharmaceutcial Sciences awarded 'top degree programme' quality label
Geplaatst op:28 februari 2017

Our master programme in Medical Pharmaceutical Sceinces has been awarded the ‘Top Degree Programme’ quality label

1,5 miljoen voor groenere medicijnen
Geplaatst op:17 februari 2017

Prof.dr. Gerrit Poelarends ontvangt een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro om de productie van een aantal veelvuldig voorgeschreven medicijnen groener te maken. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek ( NWO ) heeft dit vandaag bekend gemaakt. Poelarends voert zijn onderzoek uit bij de Chemische en Farmaceutische Biologie groep van het Groningen Research Institute of Pharmacy (Rijksuniversiteit Groningen, Faculty of Science and Engineering).

Dutch Cancer Foundation (KWF) grant for Dömling
Geplaatst op:15 februari 2017

KWF grant: on-invasive whole-body imaging of immune checkpoints using radiolabeled small molecules as predictive biomarker for response to therapy.

STW OTP grant for Rainer Bischoff
Geplaatst op:30 november 2016

STW OTP grant for Bischoff: Nanopatterned Electrode Surfaces for Proteomics, Drug Screening and Synthesis,

Herman Woerdenbag wins Faculty Teaching Award
Geplaatst op:24 november 2016

During an award ceremony last Tuesday, Dr. Herman Woerdenbag (nominated by the MSc Pharmacy) has been proclaimed as the winner of this year’s Faculty Teaching Award.

‘Farmacie Groningen nr 1.’
Geplaatst op:15 november 2016

‘Farmacie Groningen nr 1.’

CarbaZymes; Sustainable industrial processes based on a C-C bond-forming enzyme platform
Geplaatst op:14 november 2016

CarbaZymes; Sustainable industrial processes based on a C-C bond-forming enzyme platform

FET OPEN on Integrated Tissue Slice Culture and NMR Metabolomics for Verpoorte
Geplaatst op:19 oktober 2016

Groningen researcher Sabeth Verpoorte (Groningen Research Institute of Pharmacy), Marcel Utz (University of Southampton), and Jan Korvink (Karlsruher Institute für Technologie) have been awarded the FET Open project ‘Integrated Tissue Slice Culture and NMR Metabolomics – A Novel Approach Towards Systemic Understanding of Liver Function And Disease’.

Onderzoeksbeurs van het Wereld Anti-Doping Agentschap voor Hidde Haisma
Geplaatst op:18 oktober 2016

WADA beurs voor Hidde Haisma

The Way Forward for Economics in Healthcare: Public meets Private
Geplaatst op:26 september 2016

The Way Forward for Economics in Healthcare: Public meets Private

The Groningen Research Institute of Pharmacy has a new Director
Geplaatst op:01 september 2016

Since September 1, Prof. dr. H.W. (Erik) Frijlink succeeded Prof. dr. W.J. (Wim) Quax as Scientific Director of the GRIP Institute

Erik Frijlink genomineerd voor Huibregtsenprijs 2016
Geplaatst op:30 juni 2016

Erik Frijlink genomineerd voor Huibregtsenprijs 2016

Fellowship for Innovation of Teaching for Melgert
Geplaatst op:15 juni 2016

the Fellowships for Innovation of Teachin g were awarded to 9 teachers of the University, who are involved in teaching excellence. Prof. Barbro Melgert from Pharmacokinetics, Toxicology and Targeting, was one of the winners

Pharmacy team ’Drugsrunners’ ran Lauwersloop
Geplaatst op:30 mei 2016

Pharmacy team ’Drugsrunners’ ran Lauwersloop

Duitse kinderen krijgen meer antibiotica dan Nederlandse
Geplaatst op:18 mei 2016

Duitse artsen schrijven veel vaker antibiotica aan kinderen voor dan hun Nederlandse collega's

Longpatiënten ziek gemaakt voor het goede doel
Geplaatst op:11 mei 2016

Barbro Melgert zal de proefpersonen in haar nieuwe studie binnenkort een virus toedienen waarvan ze verkouden worden.

Royal Decoration for Jan Visser
Geplaatst op:11 mei 2016

Royal Decoration for Jan Visser

Loes Kistemaker receives NRS Swierenga Thesis Award
Geplaatst op:20 april 2016

Loes Kistemaker receives NRS Swierenga Thesis Award 2016

Voorschrijfgedrag artsen antidepressiva aan jongeren niet volgens richtlijn
Geplaatst op:21 maart 2016

Artsen houden zich slecht aan de Nederlandse richtlijn voor het voorschrijven van antidepressiva aan kinderen en tieners met een depressie.

Klein enzym krijgt nieuwe functie
Geplaatst op:08 maart 2016

Poelarends Using mutability landscapes of a promiscuous tautomerase to guide the engineering of enantioselective Michaelases

LIFT-project for innovative antibiotics and herbicides
Geplaatst op:29 februari 2016

LIFT-project for innovative antibiotics and herbicides

Longfonds en BN'ers dagen uit om onderzoek longreparatie te versnellen
Geplaatst op:16 februari 2016

Met de actie 'Hoe lang houd jij je adem in?' wil het Longfonds mensen met gezonde longen laten ervaren hoe het voelt om naar adem te snakken en geld ophalen om baanbrekend onderzoek naar longreparatie door dr. Reinoud Gosens van de Rijksuniversiteit Groningen te versnellen.

Charity run yields more than € 56,000 for research of Dömling
Geplaatst op:08 februari 2016

Charity run yields more than € 56,000 for research of Dömling

Opgelucht ademhalen voor Parkinsonpatiënten
Geplaatst op:04 februari 2016

Nieuw onderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen biedt goede hoop voor patiënten met de ziekte van Parkinson.

Cyclops, een veelbelovende nieuwe inhalator voor antibiotica
Geplaatst op:02 februari 2016

antibiotica toedieningsvormen

KIEM grant for Prof.dr. G.J. Poelarends
Geplaatst op:19 januari 2016

Remmende aminozuren voor geneesmiddel tegen psychotische stoornissen

ERC Proof-of-Concept (ERC-PoC) grant for Prof.dr. G.J. Poelarends
Geplaatst op:19 januari 2016

Prof.dr. G.J. Poelarends (Pharmaceutical Biology, GRIP) was awarded a Proof of Concept grant from the EU. The Proof of Concept funding helps ERC grant holders bridge the gap between their research and the earliest stage of a marketable innovation.

Proefdierbesparende onderzoeksmethode naar werking geneesmiddelen in de darm
Geplaatst op:14 januari 2016

Proefdierbesparende onderzoeksmethode naar werking geneesmiddelen in de darm

ECHO grant for Prof.dr. G.J. Poelarends
Geplaatst op:13 januari 2016

Prof. dr. G.J. Poelarends (Pharmaceutical Biology, GRIP) heeft recentelijk een ECHO grant van NWO (chemische wetenschappen) ontvangen voor zijn onderzoeksvoorstel

Naar een optimale stabiliteit van gedroogde eiwitformuleringen in de farmacie
Geplaatst op:11 januari 2016

Promotie Niels Grasmijer

Jong talent Loes Kistemaker ontvangt Longfonds subsidie
Geplaatst op:05 januari 2016

longfonds subsidie voor kistemaker

Dr. L. Kistemaker awarded at meeting of the Royal Physics Society
Geplaatst op:16 december 2015

During the 1786e meeting of the Royal Physics Society the Van Swinderen Prize has been awarded yesterday. This price is awarded every year to the best summary of a PhD thesis published at the Faculty of Mathematics & Natural Sciences or the Faculty of Medical Sciences of the University of Groningen in that academic year. Four graduates were nominated including Dr. Loes Kistemaker, postdoc in the research unit Molecular Pharmacology. We congratulate Dr. Kistemaker with winning the second price for which she received € 1000.

Dr. Kistermaker defended her thesis titled Acetylcholine beyond bronchoconstriction; A regulator of inflammation and remodeling on March 06 this year and was rewarded the classification "cum laude". The studies Dr. Kistemaker described in her thesis have revealed that acetylcholine contributes to airway inflammation and remodeling in asthma and Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) specifically via M3 muscarinic receptors. In addition, she provided the first evidence that inflammation in COPD is in part mediated by the neurotransmitter acetylcholine. This suggests that patients with asthma or COPD might benefit from M3-selective antagonists to a much larger extent than previously appreciated.

Verbetering farmaco-economische analyse bij middelen tegen hart- en vaatziekten
Geplaatst op:16 december 2015

Jana Stevanovic doet in haar proefschrift een aantal aanbevelingen voor het verbeteren van de robuustheid van farmaco-economische analyse waarin risicoschattingsmodellen voor hart- en vaatziekten (cardiovascular disease, CVZ) worden toegepast. Ook verkende zij de toepassingsmogelijkheden van haar aanbevelingen in een vereenvoudigd model voor CVZ-preventie door middel van het gebruik van bloeddrukverlagende middelen.

Een andere uitdaging wordt gevormd door de robuustheid van de in farmaco-economische analyses gebruikte waarden voor health related quality of life (HRQoL). Hier wordt evidence-synthese voorgesteld als een relevante aanpak om, waar toepasbaar, HRQoL-waarden in specifieke CVZ-stoornissen te synthetiseren alsmede om het niveau van heterogeniteit tussen deze waarden en mogelijk haar oorsprong aan te duiden. Bij wijze van voorbeeld zijn evidence-synthese van instrumentspecifieke HRQoL-waarden in coronaire hartziekte en haar onderliggende ziektevormen verkend. In deze studie werden een hoge heterogeniteit binnen en tussen de instrumentspecifieke waarden en inherente onzekerheid gevonden wanneer toegepast in farmaco-economische analyse.

Stevanovic leidde uit haar onderzoek ook farmaco-economische evidence af voor het gebruik van orale anticoagulantia afgeleid voor secundaire CVZ-preventie die directe maatschappelijke relevantie en implicaties kunnen hebben in de Nederlandse situatie. De beschouwde anticoagulantia zijn vitamine-K antagonisten (VKAs) en nieuwe orale anticoagulantia (NOACs), zoals bijvoorbeeld apixaban en dabigatran.

In de eerste plaats is de optimalisatie van de standaard trombosedienst met VKAs onderzocht. In de tweede plaats zijn het de economische en gezondheidsconsequenties gekoppeld aan het gebruik van apixaban voor de preventie van beroerten in niet-valvulaire atriumfibrillatie en dabigatran voor de behandeling en preventie van veneuze trombo-embolie die laten zien dat zowel apixaban als dabigatran te prefereren alternatieven zijn voor behandeling met VKAs.

Concluderend kan worden gesteld dat verscheidene studies van Stevanovic benadrukken dat het standaardiseren van methodologische voorwaarden en aanbevelingen voor het uitvoeren en rapporteren van farmaco-economische studies in CVZ-preventie, waaronder de door haar voorgestelde, de kwaliteit en geldigheid van farmaco-economisch bewijs verbeteren alsmede de mogelijke bias verkleinen. Voorts verschaft Stavanovic farmaco-economische evidence dat NOACs een waardevol alternatief kunnen zijn voor VKAs voor tromboprofylaxe in de Nederlandse situatie.

Jana Stevanovic promoveert aan de RUG op onderzoek dat zij uitvoerde in het kader van het onderzoeksprogramma Methods in Medicines evaluation & Outcomes research van GRIP. Zij vervolgt haar loopbaan bij BMS als Associate Pricing & Reimbursement manager.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/2979abd7-00f8-43ea-baf7-e4e77f0794d8

Hat trick for Hanan Al-Kutubi, PhD in Pharmaceutical Analysis
Geplaatst op:14 december 2015

Hanan Al-Kutubi recently was awarded twice for her master’s research

Bedumer Winterloop 2016 fund raising for drug development
Geplaatst op:10 december 2015

Prof Dömling UMCG Kanker research fonds.

Self-controlled designs to control confounding
Geplaatst op:01 december 2015

Confounding in observationele studies

In zijn thesis evalueert Koen Pouwels of de verslaglegging met betrekking tot confounding verbeterde na de publicatie van de STROBE-richtlijn.

Vaak komt het bewijs waarop beslissingen over interventies zijn gebaseerd uit observationeel onderzoek. Omdat confounding veel voorkomt in observationele studies, is het noodzakelijk volledige informatie te geven over hoe er is omgegaan met eventuele confounding om lezers de mogelijkheid te bieden de validiteit van de onderzoeksbevindingen adequaat te beoordelen. Uit de evaluatie van Pouwels blijkt dat de verslaglegging voor en na de publicatie van de STROBE-richtlijn vergelijkbaar was en was niet beter in tijdschriften die het gebruik van de richtlijn aanmoedigden. Er is dus onderzoek nodig naar de ontwikkeling en evaluatie van strategieën om de kwaliteit van de verslaglegging en naleving van de richtlijnen te verbeteren.

Een recente ontwikkeling omtrent het controleren van confounding in observationeel onderzoek is het toepassen van designs waarbij patiënten als hun eigen controle fungeren (self-controlled designs). Pouwels heeft verschillende self-controlled designs toegepast en vergeleken. Ook al duidden de resultaten erop dat self-controlled designs confounding beter kunnen controleren wanneer er ongemeten confounders zijn, worden zulke designs vaak toegepast wanneer het waarschijnlijk is dat niet aan alle assumpties kan worden voldaan. Discrepanties met parallelgroep-designs konden worden voorspeld aan de hand van het niet voldoen aan belangrijk assumpties van self-controlled designs. Derhalve adviseert Pouwels om self-controlled designs toe te passen wanneer er zorgen zijn over ongemeten confounding, maar tevens te verifiëren of er wordt voldaan aan belangrijke assumpties en sensitiviteitsanalyses toe te passen in geval van onzekerheid.

Koen Pouwels promoveert aan de RUG op onderzoek dat hij uitvoerde bij de afdeling Farmaco-epidemiologie en Farmaco-economie van onderzoeksinstituut GRIP, binnen het onderzoeksprogramma Methods in Medicines evaluation & Outcomes research. Hij zet zijn loopbaan voort als mathematical modeller/health economist bij Public Health England.

Dr. B.N. Melgert appointed as Adjunct Professor in Pharmaceutical Immunology
Geplaatst op:26 november 2015
Dr. B.N. Melgert appointed as Adjunct Professor in Pharmaceutical Immunology

Role of EPAC in axon determination
Geplaatst op:24 november 2015

Beter inzicht in embryonale ontwikkeling van zenuwcellen

Het bestuderen van het effect van EPAC, een eiwit dat een belangrijke rol speelt in meerdere signaaltransductieprocessen, kan helpen om een beter inzicht te krijgen in de ontwikkeling van zenuwcellen in de hersenen en de vorming van zenuwbanen in embryo’s. Dat stelt neurowetenschapper Pablo Muñoz Llancao in zijn proefschrift. Zijn resultaten helpen om neuronale polariteit en de ontwikkeling van het axon, de uitloper van de zenuwcel, beter te begrijpen.

Muñoz Llancao onderzocht de rol van EPAC in het proces van neuronale polariteit, het ontstaan en uitgroeien van nieuwe zenuwcellen. Neuronale polariteit is een cruciaal proces in de embryonale ontwikkeling van een organisme. De promovendus was benieuwd hoe EPAC dit proces beïnvloedt. Hij bestudeerde dit proces in geïsoleerde muizen-hersencellen, afkomstig uit de hippocampus.

Development and application of proteomics as aid for unraveling smoke-induced COPD
Geplaatst op:23 november 2015

Bij jonge rokers COPD voorspellen met biomarkers

Roken vormt in de westerse wereld de belangrijkste risicofactor voor COPD. Maar slechts een gedeelte van de rokers ontwikkelt deze chronische luchtwegaandoening. Lorenza Franciosi vroeg zich af of het mogelijk is om bij jonge rokers al te voorspellen of zij door het roken COPD zullen ontwikkelen. Op zoek naar voorspellende biomarkers bij jeugdige rokers identificeerde zij bepaalde eiwitten in de longvloeistof van jongeren na het roken van drie sigaretten. Zij constateerde verschillen in het vóórkomen van bepaalde eiwitten na het roken van drie sigaretten tussen jongeren die vanwege hun familiegeschiedenis meer kans hebben op aanleg voor COPD en jongeren zonder COPD in hun directe familiekring.

De doelstelling van het promotieonderzoek van Franciosi was om potentiële biomarkers voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) te identificeren met behulp van een proteomics benadering. Om de allereerste processen bij het ontstaan van COPD te identificeren vergeleek zij niet alleen oudere personen met een aangetoonde COPD met gezonde leeftijdsgenoten, maar ook jongere personen die nog geen COPD hebben, maar het mogelijk wel kunnen ontwikkelen op latere leeftijd. De genetische predispositie voor het ontwikkelen van COPD was voor Franciosi de directe aanleiding van het onderzoek en mede de reden om de gevoeligheid voor COPD op jonge leeftijd in te schatten op basis van de familieanamnese.

Lorenza Franciosi deed haar promotieonderzoek bij de afdeling Analytische Biochemie van het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP). Het werd gefinancierd door Top Institute Pharma. Zij vervolgt haar loopbaan als R&D manager bij Medical Brands.

ERA-NET subsidie voor translationeel onderzoek naar eierstoktumoren
Geplaatst op:10 november 2015

Peter Horvatovich, Analytische Biochemie (GRIP), heeft als consortium partner in het TRANSCAN-2, ERA-NET onderzoeksprogramma € 300,000 subsidie ontvangen voor translationeel onderzoek naar heterogeniteit van eierstoktumoren in het terugkeren van de kanker en het voorkomen van resistentie tegen de behandeling.

Enhancing the possibilities of LC-MS/MS for the absolute quantification of proteins in biological samples
Geplaatst op:27 oktober 2015

Vloeistofchromatografie met (tandem) massaspectrometrische detectie (LC-MS/MS) voldoet aan de internationale richtlijnen

Peter Olinga appointed as Adjunct Professor in Translational Biopharmaceutics
Geplaatst op:29 september 2015

The Groningen Research Institute of Pharmacy announces the appointment of Dr. Peter Olinga as Adjunct Professor in Translational Biopharmaceutics. Olinga works on the forefront of drug development and has an excellent reputation in the field of experimental disease models. He has developed and implemented in vitro and ex vivo models in the drug development process and improved the ex vivo technique of tissue slices. Olinga’s group is currently using human precision-cut tissue slices (PCTS) to study the pathophysiology of human organ fibrosis as well as potential therapeutics. The processes leading to fibrosis encompasses many cell types and involves numerous cellular interactions that are currently not well understood. As a result, only a limited number of potential drug targets for fibrosis have been discovered. Moreover, it has proven difficult to translate promising research findings to the clinic, mainly because of species differences, the slow development of fibrosis and the lack of clinically relevant noninvasive biomarkers to monitor fibrosis progression in humans. Furthermore, the human in vitro models currently utilized in fibrosis research cannot predict or mimic the complex cellular interactions that occur in vivo during fibrosis. Peter Olinga works on improving technologies and models to tackle these specific problems. His group studies many different human organs that can be affected by fibrosis, which is unique in the world. The PCTS model represents an ex vivo/in vitro tissue culture technique that replicates most of the multicellular characteristics of whole organs in vivo. In particular, the possibility to use (diseased) human tissue to study the pathophysiological mechanism of fibrosis is a great asset of the PCTS technique. Moreover, it holds the promise to overcome the problems related to the bench to bedside translation in drug development.

Thuis bloedprikken na een orgaantransplantatie
Geplaatst op:28 september 2015

Patiënten met een getransplanteerd orgaan hoeven binnenkort minder vaak naar het ziekenhuis voor controle, omdat zij dan zelf thuis bloedmonsters kunnen prikken en ter analyse opsturen. Dat concludeert Remco Koster, onderzoeker-analist in het UMCG, in zijn proefschrift waarop hij 25 september 2015 promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Door mijn onderzoek kennen we de beperkingen van verschillende analysemethoden,’ legt hij uit. ’Maar de Dried Blood Spot (DBS)-methode blijkt zeer geschikt om patiënten thuis te monitoren.’

Patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, slikken de rest van hun leven medicijnen die het afweersysteem onderdrukken. De medicijnen voorkomen afstoting van het nieuwe orgaan. ‘De dosis van zo’n medicijn komt heel precies’, vertelt Koster. ‘Teveel of te weinig in het bloed kan gevaarlijk zijn. Daarom moeten patiënten nu regelmatig naar het ziekenhuis om de hoeveelheid medicijn in het bloed te meten.’

Enhancing adherence in patients with COPD
Geplaatst op:22 september 2015

Betere uitleg inhalatietechniek en therapietrouw kan gezondheidszorgkosten COPD-patiënten verminderen

Het bevorderen van therapietrouw bij COPD-patiënten voorkomt een deel van de ziekenhuisopnames, waardoor de totale gezondheidszorgkosten verminderen, concludeert Job van Boven uit zijn promotieonderzoek.

Mensen met de chronische longziekte COPD zijn aangewezen op het gebruik van geïnhaleerde  medicijnen (‘puffers’). Deze medicijnen kunnen benauwdheid sterk verminderen en longaanvallen voorkomen. Ze werken echter alleen optimaal als ze dagelijks en op de juiste manier worden gebruikt (therapietrouw). Voor veel mensen is het lastig om therapietrouw te zijn of blijven. Van Boven constateerde dat COPD-patiënten die hun medicijnen niet op de juiste manier innamen vaker in het ziekenhuis werden opgenomen, een lagere kwaliteit van leven hadden en ook een lagere levensverwachting. Daarnaast waren de totale kosten van de gezondheidszorg hoger in deze groep patiënten en was er verlies van arbeidsproductiviteit.

Van Boven ontdekte ook dat bijwerkingen vaak optreden in de eerste drie maanden na de start van een puffer met een onstekingsremmer. Maar zelfs na een jaar gebruik treden er nog bijwerkingen op, vaak als gevolg van een verkeerde inhalatie-techniek, die meestal niet te wijten is aan de COPD-patiënten zelf. Het betekent wél dat artsen en apothekers nog beter moeten uitleggen hoe medicijnen werken en hoe ze gebruikt moeten worden.

Jaarlijks wordt meer dan 400 miljoen aan de behandeling van COPD besteed waarvan 35% naar medicatie gaat. Medicatie die niet of verkeerd gebruikt wordt, zorgt voor veel te voorkomen kosten in de tweede lijn, die gezamenlijk 180 miljoen van de COPD-kosten voor zijn rekening neemt. Van Boven berekende daarom in Nederland en België de effectiviteit en kosten-effectiviteit van therapietrouwverbetering. In beide landen bleken extra uitleg en instructies te leiden tot minder ziekenhuisopnames en waren de totale gezondheidszorgkosten lager dan bij COPD-patiënten die standaardzorg kregen. Het verbeteren van therapietrouw zou dus altijd moeten worden overwogen vóórdat er nieuwe, vaak duurdere, behandelingen worden gestart.

Job van Boven voerde zijn onderzoek uit bij de onderzoeksgroep Farmaco-epidemiologie en Farmaco-economie van het Groningen Institute for Pharmacy (GRIP). Het maakte deel uit van het programma Methods in Medicines evaluation & Outcomes research. Na zijn promotie gaat hij verder als postdoc bij het UMCG.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/718ed477-a362-4995-ba64-e35cc1e88d4f

Discovery of a potent allosteric kinase modulator by combining computational and synthetic methods
Geplaatst op:09 september 2015

PhD student Edwin Kroon from the group Drug Design has discovered an allosteric and potent PDK1 modifier using a combined computational and synthetic approach.

Metabolomics and bioanalysis of terpenoid derived secondary metabolites
Geplaatst op:04 september 2015

Analysis of Cannabis sativa L. metabolite production and prenylases for cannabinoid production

Promotie:

drs. R. Muntendam

Wanneer:

11 september 2015

Aanvang:

11:00

Promotor:

prof. dr. W.J. (Wim) Quax

Waar:

Academiegebouw RUG

Faculteit:

Wiskunde en Natuurwetenschappen

Analyse van de cannabinoïdproductie voor medicinale Cannabis sativa

Voor de plant Cannabis sativa is er hernieuwde interesse, zowel in de wetenschap als bij een breed publiek, voornamelijk vanwege de gerapporteerde medicinale effecten van cannabinoïden. Remco Muntendam richtte zijn promotieonderzoek op het productieproces van cannabinoïden in de plant en zette de eerste stappen richting recombinante cannabinoïdproductie.

Voor de productie van cannabinoïden is ‘prenylatie’ de eerste stap in de secondaire metabolische route. Deze stap combineert twee primaire metabolische routes (de polyketide en de prenyl routes) voor de productie van de voorloper voor de meest bekende cannabinoïden, genaamd cannabigerolzuur. Het enzym verantwoordelijk voor deze specifieke stap is in de literatuur beschreven als geranyl olivetolzuur transferase. Deze activiteit kon ook door Muntendam aangetoond worden.

Met behulp van moderne analysetechnieken uit de metabolomics  onderzocht Muntendam cannabinoïdproductie in verschillende genetische varianten van medicinale C. sativa. Hij identificeerde drie oliehoudende celorgaantjes, die in verschillende delen van de plant (bijvoorbeeld bloem of schutblad) in verschillende stadia (zoals tijdens de bloei) voorkomen en analyseerde ook de verhoudingen tussen de  verschillende cannabinoïden.

Daarnaast onderzocht Muntendam een alternatief enzym voor de productie van cannabigerolzuur. Dit onderzoek leidde dankzij een nieuwe hypothesis voor het katalytische mechanisme tot inzichten voor verbeteringen van de activiteit- en substraatspecificiteit. Verder leidde het tot verbeteringen van de activiteit op substraten die van belang zijn voor cannabinoïdproductie.

Ten slotte toonde hij de potentie van recombinante terpeenproductie aan na genetische manipulatie van de gist Xanthophyllomyces dendrorhous. De resultaten maakten ook de potentie voor verbetering van het productieniveau inzichtelijk.

Remco Muntendam deed zijn promotieonderzoek aan de RUG bij de vakgroep Farmaceutical Biology van het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP). Hij werkt nu bij DSM Food Specialties in Delft.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/abeb2acd-ee23-4d30-b8ed-9729d2aece79

PRISMA-publicatieprijs voor artikel over MeMO bij osteoporose
Geplaatst op:28 augustus 2015

Een artikel over het gebruik van de MeMO-methode (Medicatie Monitoring & Optimalisatie) bij osteoporose is bekroond met de publicatieprijs van stichting PRISMA. Het artikel verscheen in februari 2014 in Osteoporosis International. Ada Stuurman en co-auteurs Eric Hiddink (Health Base), Job van Boven en Stefan Vegter (FarmacoEpidemiologie en FarmacoEconomie (GRIP)) ontvingen de prijs tijdens het PRISMA-symposium op 19 mei in Amersfoort.

Verbeterde therapietrouw én patiënttevredenheid
Het winnende artikel Proactive pharmaceutical care interventions decrease patients' nonadherence to osteoporosis medication komt voort uit onderzoek tussen HealthBase en FarmacoEpidemiologie en FarmacoEconomie. De auteurs beschrijven hoe zowel therapietrouw als patiënttevredenheid verbeteren door geprotocolleerde medicatiereviews, adviesgesprekken op maat en het voortdurend monitoren van medicijngebruik.

De PRISMA prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan Nederlandse apotheker-onderzoekers die het beste internationale artikel hebben gepubliceerd over farmaceutische patientenzorg.

Het artikel: Stuurman-Bieze AG, Hiddink EG, van Boven JF, Vegter S. Proactive pharmaceutical care interventions decrease patients' nonadherence to osteoporosis medication. Osteoporosis International 2014; 25:1807-12.

Longfonds ondersteunt twee Groningse onderzoeken
Geplaatst op:20 juli 2015

Twee consortia onder leiding van onderzoekers van het GRIAC (Groningen Research Institute for Asthma and COPD) ontvangen van het Longfonds een subsidie voor het onderzoek dat ze doen naar het ontstaan en voorkomen van een longaanval. Het gaat hierbij om onderzoeken onder leiding van Barbro Melgert (Groningen Research Institute of Pharmacy, RUG) en Irene Heijink en Nick ten Hacken (Longziekten, UMCG).

Integrated pharmaceutical care
Geplaatst op:23 juni 2015

Hoe kunnen patiënten meer betrokken worden bij de keuze voor een behandeling met chronische medicatie, opdat hun therapietrouw verbetert? Marlies Geurts concludeert in haar proefschrift dat er ruimte is voor verbetering op drie aspecten: 1) een meer precieze selectie van risicopatiënten; 2) medicatieverificatie op kritieke momenten; 3) patiënten meer betrekken bij de farmaceutische patiëntenzorg door het gebruik van een concordantieformulier.

Japanese grant for Groves and Verpoorte
Geplaatst op:19 juni 2015

The Groves and Verpoorte groups of the Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) have recently been awarded a major international grant from Daiichi Sankyo (TANEDS) to study the formative events in protein crystallisation.

Frijlink wins Utrecht University Award for Excellence in Pharmaceutical Research 2015
Geplaatst op:16 juni 2015

On Juny 12, Prof dr. Erik Frijlink, professor of Pharmaceutical Technology and Biopharmacy of GRIP recieved the Utrecht University Award for Excellence in Pharmaceutical Research 2015 for his outstanding contributions to pharmaceutical science as well as translation of his research to pharmaceutical products. This award is given every two years by the Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences.

Dosering antischimmelmiddelen bij ernstig zieke patiënten moet meer geïndividualiseerd
Geplaatst op:01 juni 2015

Kinderen met kanker hebben een hogere dosering nodig van het antischimmelmiddel fluconazol dan kinderen met een andere onderliggende aandoening, concludeert Kim van der Elst op basis van haar promotieonderzoek. Bij gebruik van de huidige aanbevolen dosering bleek de blootstelling aan het antischimmelmiddel fluconazol significant lager in kinderen met kanker dan in kinderen met een andere onderliggende aandoening. Ook waren bij een hogere fluconazolconcentratie in het bloed de kweken eerder negatief. Daarnaast heeft Van der Elst een analysemethode ontwikkeld waarmee fluconazol in speeksel bepaald kan worden. Het nemen van speekselmonsters kan een niet-belastend en pijnloos alternatief zijn bij kinderen als bloedafname niet wenselijk of niet mogelijk is.

In de afgelopen jaren is bij de behandeling van kanker steeds agressievere chemotherapie ingezet, met als gevolg een sterk verzwakt immuunsysteem van de patiënt. Bovendien zorgt het toenemende aantal mogelijkheden op het gebied van orgaantransplantatie voor meer patiënten die geneesmiddelen gebruiken die het immuunsysteem onderdrukken. Deze patiënten met een verzwakt immuunsysteem lopen het risico op een levensbedreigende schimmelinfectie. Bij deze ernstig zieke patiënten kunnen het gedrag van een geneesmiddel in het lichaam en de concentratie van het geneesmiddel in het bloed echter afwijken van die van gezonde mensen.

Van der Elst heeft het gedrag van en de blootstelling aan antischimmelmiddelen geëvalueerd en de relatie met het resultaat van de behandeling vastgesteld in ernstig zieke volwassenen en kinderen. De blootstelling aan verschillende antischimmelmiddelen bleek vaak onvoldoende in ernstig zieke volwassenen en kinderen wanneer de standaarddosering antischimmelmiddel werd gegeven. Een adequate blootstelling is essentieel voor een effectieve behandeling en dus voor een beter resultaat van de behandeling. De bevindingen van Van der Elst laten zien dat er een meer geïndividualiseerde dosering moet worden ontwikkeld voor deze patiënten. Deze dosering zou gebaseerd moeten zijn op de kenmerken van de schimmel en op de kenmerken van de patiënt (onderliggende aandoening en behandeling van die aandoening, leidend tot een veranderd gedrag van het geneesmiddel). Met behulp van deze strategie is het mogelijk de behandeling van patiënten met een ernstige schimmelinfectie te verbeteren, gebruikmakend van de huidig beschikbare geneesmiddelen.

Kim van der Elst promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen op onderzoek dat zij uitvoerde bij het Groningen Research  Institute of Pharmacy (GRIP) van de RUG. Het maakte deel uit van het onderzoeksprogramma Microbes in Health and Disease van GUIDE. Inmiddels werkt zij als ziekenhuisapotheker in opleiding bij Ziekenhuisgroep Twente.

Promotie plechtigheid:

Wanneer:

05 juni 2015

Aanvang:

12:45

Promotors:

prof. dr. J.G.W. (Jos) Kosterink , prof. dr. T.S. (Tjip) van der Werf

Waar:

Academiegebouw RUG

Faculteit:

Wiskunde en Natuurwetenschappen

Sleutelen aan de ‘duistere kant’ van een enzym
Geplaatst op:01 juni 2015

Yufeng Miao ontdekte ‘promiscue’ enzymactiviteiten die kunnen dienen als cruciale beginpunten voor de ontwikkeling van compleet nieuwe biokatalysatoren voor koolstof-koolstof bindingvormende reacties. De uitkomsten van zijn  werk kunnen bijdragen aan vernieuwend onderzoek op de gebieden van ‘protein engineering’ en biokatalyse.

Een belangrijk thema bij het ontwikkelen van nieuwe biokatalysatoren is katalytische promiscuïteit, waarbij een enzym alternatieve reacties katalyseert naast de reactie die biologisch relevant is. Promiscue enzymactiviteiten zijn een veelbelovende bron van synthetisch bruikbare katalytische omzettingen. Aangezien het actieve centrum van de meeste enzymen is opgebouwd uit meerdere potentiële katalytische groepen die kunnen dienen als zuren, basen of nucleofielen, zijn promiscue enzymactiviteiten waarschijnlijk wijdverspreid en gekoppeld aan het chemisch potentieel van het actieve centrum. Hierin liggen prachtige uitdagingen en kansen om op basis van mechanistische voorspellingen nieuwe promiscue activiteiten van enzymen te ontdekken die gebruikt kunnen worden als beginpunten voor de ontwikkeling van nieuwe biokatalysatoren.

Miao heeft onderzocht of het enzym 4-oxalocrotonaattautomerase (4-OT) katalytische promiscuïteit heeft voor koolstof-koolstofbindingvormende reacties. 4-OT katalyseert van nature enol-ketotautomerisatie reacties en heeft een karakteristieke katalytische N-terminale proline. Op basis van de aanwezigheid van deze nucleofiele proline in het actieve centrum van 4-OT, werd voorspeld en ontdekt dat 4-OT Michael-type addities van alifatische aldehydes aan nitrostyreenderivaten kan katalyseren. De producten van deze reacties zijn γ-nitroaldehydes, belangrijke chemische bouwstenen voor de productie van farmaceutisch relevante γ-aminoboterzuren (GABA derivaten) zoals phenibut (kalmeringsmiddel), baclofen (spierverslapper) en pregabaline (anti-epileptica). Naast deze Michael-type additiereacties ontdekte Miao dat 4-OT tevens inter- en intramoleculaire aldolreacties kan katalyseren.

Yufeng Miao promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen op onderzoek dat hij uitvoerde bij het Groningen Research  Institute of Pharmacy (GRIP) van de RUG. Het werd gefinancierd door het European Research Council (ERC). Inmiddels werkt hij als onderzoeker bij het Japan Science and Technology Agency (JST).

Promotieplechtigheid:

Wanneer:

05 juni 2015

Aanvang:

14:30

Promotors:

prof. dr. G.J. (Gerrit) Poelarends , prof. dr. W.J. (Wim) Quax

Waar:

Academiegebouw RUG

Faculteit:

Wiskunde en Natuurwetenschappen

Nieuwe methode kosteneffectiviteitsanalyse van rotavirus-vaccinatie
Geplaatst op:26 mei 2015

promotie Bo Standaert

Herman Meurs receives 2015 Joseph R. Rodarte Award for Scientific Distinction
Geplaatst op:19 mei 2015

Herman Meurs, professor of Immunopharmacology, Molecular Pharmacology group of GRIP, received the 2015 Joseph R. Rodarte Award for Scientific Distinction. The award was presented on May 18 at the annual RSF Assembly Membership Meeting at the American Thoracic Society (ATS) International Conference in Denver. The award is the highest level of distinction awarded by the Respiratory Structure and Function Assembly of the ATS.

Alex Dömling partner in AEGIS EU Initial Training Network
Geplaatst op:18 mei 2015

The EU Marie Curie Actions has awarded almost EUR 4 million to AEGIS, an Initial Training Network, to be coordinated by the Helmholtz Zentrum, München. Prof dr Alex Domling, Drug Design-group of GRIP, is one of the consortium partners in this project.

Kosteneffectiviteitsanalyses voor vergoedingsprocedures geneesmiddelen chronische ziektes
Geplaatst op:23 april 2015

In veel Europese landen is een kosten-effectiviteitsanalyse, naast het klinisch bewijs en het bewijs over ziektelast, een belangrijk onderdeel bij de geneesmiddelenvergoedingsprocedure. Bart Heeg heeft de problemen geanalyseerd die gepaard gaan met de ontwikkeling van gezondheid-economische modellen die ten grondslag liggen aan de kosteneffectiviteitsanalyses voor vergoedingsprocedures. De focus van zijn onderzoek lag op vier onderwerpen; 1) modelleren van chronische ziekten (schizofrenie, hart- en vaatziekten en multipel myeloom), 2) aanpassingen van dergelijke modellen op specifieke landen, 3) model parameterschattingen en 4) factoren die van invloed zijn op lokale vergoeding beslissingen. In zijn proefschrift presenteert Heeg de voor- en nadelen van de verschillende type modellen die gebruikt worden voor het modelleren van chronische ziektes, ook met betrekking tot vergoedingsprocedures.

Best oral presentation award for Ingy I. Abdallah
Geplaatst op:20 april 2015

During the International Conference on Metabolic Engineering in Bacteria 2015 Ingy I. Abdallah PhD student in the research group of Prof dr W.J. Quax (Pharmaceutical Biology) was awarded the best oral presentation price.

The jury awarded Ingy Abdallah for her presentation titled Engineering Bacillus subtilis as a cell factory for terpenoids production.

The International Conference on Metabolic Engineering in Bacteria covered all aspects of engineering of bacterial cell factories, comprising experimental and in silico approaches and was held from 16 to 17 April 2015, in Amsterdam, the Netherlands. The conference was organized by the European Federation of Biotechnology, the Functional Genomics Section, in collaboration with the BACELL Steering Commitee.

STW grant for Dömling and Meurs
Geplaatst op:15 april 2015

Design, Synthesis and Validation of Potent and Isozyme Selective Arginase Inhibitors for Therapeutic Use in Asthma

Major EU grant for development of sustainable industrial processes
Geplaatst op:18 maart 2015

The department of Pharmaceutical Biology (Prof.dr. Gerrit J. Poelarends)  has received a 726 k€ grant from the European Union as part of an international consortium.

IMI grant for research into pulmonary administration of new Beta-lactam antibiotics
Geplaatst op:12 maart 2015

The department of Pharmaceutical Technology and Biopharmacy (Prof. Erik Frijlink) of the Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) has received a 422K€ grant from EU’s Innovative Medicines Initiative (IMI). The “Inhaled Antibiotics in Bronchiectasis and Cystic Fibrosis” (iABC) project aims at the development of new antibiotics to be used in pulmonary diseases. The consortium consists of 19 partners from 7 countries. These groups combine experience and proven expertise and success in microbiology, antibiotic development, clinical trials, endpoints and patient registries. The activities in Groningen will focus on the development of formulations and devices for pulmonary administration of new Beta-lactam antibiotics.

IMI is Europe's largest public-private initiative aiming to speed up the development of better and safer medicines for patients. IMI is a joint undertaking between the European Union and the pharmaceutical industry association EFPIA.

Oratie Prof.dr. E.P. van Puijenbroek: Veilige geneesmiddelen, het is maar hoe je het bekijkt
Geplaatst op:10 maart 2015

Oratie Prof.dr. E.P. van Puijenbroek: Veilige geneesmiddelen, het is maar hoe je het bekijkt

Twee studenten uit de Drug Design groep naar 65de Lindau Nobel Laureate Meeting
Geplaatst op:05 maart 2015

Twee studenten uit de Drug Design groep naar 65e Lindau Nobel Laureate Meeting

TA Coast subsidie Verpoorte
Geplaatst op:05 maart 2015

Recentelijk is bekend gemaakt dat NWO Chemische Wetenschappen een TA-COAST project heeft toegekend aan Prof. dr. Sabeth Verpoorte, Farmaceutische Analyse, Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP). Het publiek-private samenwerkingsprogramma TA-COAST richt zich op revolutionaire verbeteringen van analytische technologieën.

Gevoelige detectie van chemische stoffen, medicijnen en mogelijk toxische stoffen in een humane darm-op-een-chip

In het project van Prof Verpoorte zal een mond-maag-darm digestie- en opnamemodel op een chip ontwikkeld worden, gekoppeld aan gevoelige detectietechnieken. Hiermee kan heel nauwkeurig bepaald worden of bepaalde chemische stoffen en nieuwe medicijnkandidaten opgenomen kunnen worden door de mens. Ook kunnen eventueel schadelijke effecten op de darm vroegtijdig opgespoord worden. Het geïntegreerde darm-op-een-chip en detectiesysteem zal een forse bijdrage kunnen leveren aan het verminderen van het gebruik van dierproeven.

NWO levert een bijdrage aan dit project van bijna €600.000. Daarnaast wordt, naast ‘in kind’ inspanningen, bijna €100.000 cash bijgedragen door de deelnemende bedrijven (Friesland Campina, Galapagos, RIKILT, Europroxima en Micronit).

Voor meer informatie (http://www.nwo.nl/actueel/nieuws/2015/cw/ruim-36-miljoen-euro-voor-analytisch-chemisch-wetenschappelijk-onderzoek-met-bedrijfsleven.html)

Rol acetylcholine in ontsteking en slijmproductie bij astma en COPD
Geplaatst op:03 maart 2015

Loes Kistemaker laat voor het eerst zien dat acetylcholine selectief via M3-receptoren bijdraagt aan ontsteking en structurele veranderingen in de luchtwegen bij astma en chronisch obstructief longlijden (COPD).

ERC Starting Grant voor medicatie met nanodeeltjes
Geplaatst op:25 februari 2015

Anna Salvati, assistant professor bij de onderzoeksgroep Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting (Groningen Research Institute of Pharmacy) heeft een ERC Starting Grant van 1,5 miljoen euro ontvangen. Zij gaat uitzoeken hoe nanodeeltjes, die geneesmiddelen kunnen transporteren, door cellen worden opgenomen en verwerkt.

Rol WNT-signalering in luchtwegremodeling bij astma
Geplaatst op:11 februari 2015

WNT signaling in airway remodeling in asthma; n ovel roles for WNT-5A in airway smooth muscle

Longreparatie
Geplaatst op:09 januari 2015

Het onderzoek van een consortium onder leiding van dr. Gosens, is enkele maanden geleden gehonoreerd met EUR 600.000,- subsidie van het Longfonds (voorheen astma fonds).

Goud als alternatief voor platina in antikankergeneesmiddelen
Geplaatst op:08 januari 2015

Twee van de twintig nieuwe goudverbindingen die Benoit Bertrand beschrijft in zijn proefschrift bleken veelbelovende eigenschappen te hebben om selectief kankercellen te doden en zijn geschikte kandidaten voor verder onderzoek naar potentiële antikanker geneesmiddelen.

Een groot deel van de geneesmiddelcocktails die gebruikt worden tijdens chemotherapie bij kanker, bevatten tegenwoordig platinaverbindingen. Ondanks hun therapeutisch succes wordt de toepassing ervan beperkt door ernstige bijwerkingen. Een van de strategieën ter verbetering is het vervangen van platina door andere metalen zoals goud. Geneesmiddelen die goudverbindingen bevatten, zijn een veelbelovend alternatief. Ze hebben een ander werkingsmechanisme, zodat hun effectiviteit niet beperkt wordt door de resistentie die is ontstaan tegen geneesmiddelen met platinaverbindingen.

Bertrand synthetiseerde verschillende types goud-complexen, waaronder goud(I)-N-heterocyclische carbenen, cyclische goud(III) complexen en complexen met twee verschillende metaalionen waaronder een goud(I)-N-heterocyclische carbeen. Deze stoffen zijn stabieler in fysiologisch milieu dan de klassieke platina verbindingen. De toxiciteit van deze nieuwe stoffen is getest op een serie van kankercellijnen en op gezonde niercellen. Daarnaast zijn bifunctionele complexen met lansoprazol en goud (I) verbindingen getest. Van enkele van deze stoffen is het mechanisme van de toxiciteit bestudeerd, met name hun effect op twee eiwitten, thioredoxine reductase en poly(ADP-ribose) polymerase 1, alsmede op DNA G-quadruplexen. Daarnaast heeft Bertrand de opname van deze stoffen in cellen bestudeerd met fluorescentiemicroscopie en de toxiciteit in precies-gesneden plakjes gezond rattenweefsel.

Benoit Bertrand deed zijn promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen bij de afdeling Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting van het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) en bij onderzoeksinstituut ICMUB (University of Burgundy, Dijon, Frankrijk). Het werd gefinancierd door het Franse ministerie van onderzoek en hoger onderwijs. Inmiddels werkt hij als postdoc bij de University Of East Anglia, Norwich, VK.

Promotie:

Dhr. B.C. (Benoit) Bertrand

Wanneer:

16 januari 2015

Aanvang:

14:30

Promotors:

prof. dr. G.M.M. (Geny) Groothuis, P. Le Gendre

Melgert in Medicines
Geplaatst op:06 januari 2015

Dr. Barbro Melgert, afdeling Pharmacokinetics, Toxicology and Targeting van het Groningen Research Institute of Pharmacy heeft recentelijk met haar farmaceutisch immunologisch onderzoek gestaan in Medicines (Nieuwsorgaan van FIGON) d.d. 5 december 2014:

Het Groningen Research lnstitute for Pharmacy (GRIP) heeft in 2010 een stimulans gegeven aan het farmaceutisch-immunologische onderzoek en onderwijs door binnen de basiseenheid farmacokinetiek, toxicologie en targeting, de onderzoeksgroep farmaceutische immunologie te faciliteren. Barbro Melgert leidt deze groep, die zich richt op het gebruik van het immuunsysteem als geneesmiddelbron en het vinden van nieuwe targets voor geneesmiddelen binnen het aangeboren immuunsysteem. Zij richt zich met name op het functioneren van macrofagen in verschillende longziektes en probeert dysfunctionele reacties van macrofagen in deze longziektes te verklaren. Op basis van deze kennis ontwikkelt Melgerts team nieuwe therapieën die specifiek de functies van macrofagen moduleren.

MACROFAGEN

Macrofagen zijn met name bekend om hun uitstekende verdediging tegen microorganismen. Hun grote aanwezigheid in de longen wordt daarom gezien als bescherming tegen ingeademde micro-organismen. Recent immunologisch onderzoek toonde aan dat macrofagen niet alleen efficiënte opruimers van micro-organismen zijn, maar ook een belangrijke bijdrage leveren aan het remmen van ontstekingen en het herstellen van weefsels. Daarmee lijken macrofagen de belangrijkste beschermers van de longfunctie: ze maken indringers zo snel mogelijk onschadelijk en zorgen er eveneens voor dat dit met zo min mogelijk weefselschade gebeurt, waardoor het uitwisselen van gassen zo kort mogelijk verstoord wordt. De coördiatie van deze totaal verschillende functies door één celtype is een subtiel samenspel tussen verschillende subtypen van macrofagen en signalen die het weefsel afgeeft bij infectie of schade. Bij verschillende longziektes blijkt dat dit subtiele samenspel ontregeld is en dat macrofagen bijdragen aan het ontstaan en de progressie van de aandoeningen. Onderzoek van Melgerts groep laat bijvoorbeeld zien dat astma wordt gekarakteriseerd door een overmaat aan macrofagen met een weefselherstel-fenotype en dat die macrofagen met name bij vrouwen bijdragen aan de ernst van de ziekte. Bij chronisch obstructief longlijden (COPD) zijn er juist te veel macrofagen die bijdragen aan afbraak van bindweefsel en daarmee longweefsel, waardoor oppervlak voor gasuitwisseling verloren gaat. Bij fibrose dragen macrofagen bij aan overmatige afzetting van taai bindweefsel in de longen, waardoor de gasuitwisseling gehinderd wordt.

BIOLOGICALS

Macrofagen beïnvloeden met componenten van het immuunsysteem zelf (biologicals) of kleine chemische moleculen is een onontgonnen gebied en past in de trend het immuunsysteem te gebruiken als geneesmiddelbron. Immunologische mediatoren, zoals antilichamen, cytokines en groeifactoren, worden in toenemende mate gebruikt als geneesmiddelen. In de periode 2003-2013 was 30 tot 50 procent van de nieuwe geneesmiddelen een biological en tezamen zijn ze verantwoordelijk voor 20 procent van de totale omzet aan geneesmiddelen wereldwijd. Kennis van immunologie is daarom onmisbaar geworden voor de farmacie en belangrijk om apothekers op te leiden die met deze nieuwe klasse van geneesmiddelen moeten kunnen omgaan.

Promiscue activiteiten mogelijk startpunt evolutie nieuwe enzymen
Geplaatst op:19 december 2014

Bert-Jan Baas heeft onderzocht hoe evolutie werkt voor enzymen, één van de bouwstenen van levende cellen. De evolutietheorie wordt doorgaans beschreven op het niveau van organismen en populaties in het geheel. Echter, evolutie vindt op een veel fundamenteler niveau plaats in cellen, de bouwstenen van ieder organisme.

Baas heeft onderzocht hoe een familie van cis-3-chlooracrylzuur dehalogenases, die een door de mens gemaakte stof afbreken, mogelijk is geëvolueerd binnen de context van de tautomerase superfamilie. Verbazingwekkend genoeg heeft hij ontdekt dat verschillende tautomerases binnen deze familie lage dehalogenase activiteit bezitten, terwijl cis-3-chlooracrylzuur dehalogenases lage tautomerase activiteit bezitten. Deze overeenkomstige activiteiten suggereren dat de dehalogenases via divergente evolutie zijn geëvolueerd uit tautomerases en dat katalytische promiscuïteit hierin waarschijnlijk een rol heeft gespeeld. Promiscue activiteiten van een laag niveau in bestaande enzymen kunnen mogelijk als startpunt dienen voor de evolutie van nieuwe enzymen, waarbij deze activiteiten sterk worden verhoogd.

Verder is de chemische diversiteit van bestaande en nog niet eerder bestudeerde leden van de tautomerase superfamilie onderzocht. Dit heeft geleid tot de ontdekking van een zeldzaam cofactor-onafhankelijk enzym dat een reactie tussen zuurstof en een organisch substraat katalyseert, iets dat nog niet bekend was voor een enzym uit deze superfamilie. Dit illustreert het enorme chemische potentieel van de tautomerase superfamilie en doet ons afvragen welke activiteiten er nog in het verschiet liggen om ontdekt te worden.

Bert-Jan Baas deed zijn promotieonderzoek bij de afdeling Farmaceutische Biologie van het Groningen Research Institute of Pharmacy van de RUG. Het werd gefinancierd door NWO en ERC. Na zijn promotie is hij als postdoc werkzaam aan de University of Texas, Austin, Texas, USA.

TRAIL receptor-targeted therapy
Geplaatst op:18 december 2014

Combinatiestrategie verhoogt effectiviteit biologisch anti-kankermiddel TRAIL

Ingrid van Roosmalen deed onderzoek naar het veelbelovende, biologisch antikankermiddel TRAIL (Tumor Necrose Factor-gerelateerd apoptose-inducerend ligand). TRAIL induceert alleen apoptose, ‘geprogrammeerde celdood’, in kankercellen, niet in gezonde cellen en wordt daarnaast goed verdragen door patiënten. Helaas wordt TRAIL-geïnduceerde apoptose in ongeveer 50% van alle tumorcellen verhinderd door belemmeringen op verschillende niveaus in de route naar apoptose. Samengevat tonen Van Roosmalens resultaten aan dat TRAIL-geïnduceerde apoptose in tumorcellen verbeterd kan worden door het gelijktijdig aanpassen van verschillende moleculaire mechanismen. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen of deze mogelijke combinatiestrategieën van belang kunnen zijn voor toepassing in de kliniek.

Kanker is één van de belangrijkste doodsoorzaken in de wereld en het aantal nieuwe gevallen en doden blijft toenemen. Het induceren van apoptose in kankercellen is een belangrijk doel van antikankermiddelen. Standaard behandelingsmethoden met radio- en chemotherapie veroorzaken helaas ongewenste bijwerkingen en leiden vaak tot resistentie vanwege onvoldoende werkzaamheid. Als alternatief zijn daarom biologische therapeutica als TRAIL ontwikkeld. Van Roosmalen heeft  de mechanismen achter TRAIL-resistentie van verschillende soorten kanker onderzocht. Deze informatie is gebruikt voor het ontwerpen van rationele combinatiestrategieën van TRAIL en andere middelen. Door het toepassen van deze combinatietherapieën blijkt de effectiviteit van TRAIL-geïnduceerde apoptose vergroot, doordat de receptoren waaraan TRAIL bindt groeperen op het celmembraan, of omdat de verhouding van apoptotische eiwitten verandert. Daarnaast is door Van Roosmalen aangetoond dat de kinases JNK en p38 apoptose-activatie door TRAIL reguleren en dat deze regulering gemedieerd wordt door het eiwit Mcl-1.

Ingrid van Roosmalen deed haar promotieonderzoek bij de afdeling Farmaceutische Biologie van het Groningen Research Institute of Pharmacy Groningen (GRIP) van de RUG en ook gedeeltelijk bij Medische Oncologie van het UMCG. Het werd gefinancierd door het Ubbo Emmius Fonds van de RUG.

Langzame afgifte therapeutische eiwitten uit polymeermatrice
Geplaatst op:03 december 2014

Therapeutische eiwitten voor de behandeling van ziekten worden steeds interessanter. Injecteerbare depotpreparaten op basis van een polymeer waaruit een eiwit over een langere tijd wordt afgegeven vormen een aantrekkelijk alternatief voor de injecties die nu vaak frequent toegediend moeten worden. Milica Stanković heeft het samenspel beschreven tussen eigenschappen van polymeren en eiwitten die belangrijk zijn voor de ontwikkeling van een platformtechnologie voor een succesvolle stabilisatie, incorporatie en gereguleerde afgifte van eiwitten. Smelt-extrusie (hot melt extrusion, HME) is een technologie die vaak toegepast wordt voor de bereiding van polymeermatrices met gereguleerde afgifte van geneesmiddelen. Deze technologie is echter nog nauwelijks onderzocht voor de gereguleerde afgifte van eiwitten. Vanwege de gevoeligheid van deze macromoleculen kan HME leiden tot degradatie. Het doel van de studie van Stanković  was de stabilisatie van eiwitten te onderzoeken tijdens en na incorporatie in polymeermatrices door middel van HME en tijdens de daarop volgende afgifte van de eiwitten uit deze matrices.  Daarbij paste Stanković de zogenaamde suikerglastechnologie toe om de eiwitten te stabiliseren en onderzocht zij het mechanisme van stabilisatie werd. Diverse suikerglas gestabiliseerde eiwitten werden door haar ingebouwd in nieuwe, biologisch afbreekbare polymeren door middel van HME, hetgeen mogelijk bleek  bij relatief lage temperaturen. Vanwege de pre-stabilisatie met behulp van suikerglazen en de lage procestemperatuur bleven eiwitten volledig intact tijdens het HME-proces. De afgifte van eiwitten uit polymeermatrices kon worden beïnvloed door co-incorporatie van porie-vormende hulpstoffen en door de grootte van het eiwit en de polymeersamenstelling te variëren. Ook de afbraaksnelheid van het polymeer zelf bleek een belangrijke factor bij het ontwerpen van de juiste depotformuleringen. Een te snelle afbraak leidde echter tot ongewenste polymeer-eiwit interacties die de eiwitafgifte belemmerde.

Milica Stanković deed haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen bij het onderzoeksinstituut GRIP. Het werd gefinancierd door EFRO. Het onderzoek was een hechte samenwerking tussen de RUG en InnoCore Pharmaecuticals. Na haar onderzoek werkt zij als onderzoeker bij Research Center Pharmaceutical Engineering (RCPE) Graz.

Inhaleren geneesmiddelen kan beter
Geplaatst op:02 december 2014

Het inhaleren van geneesmiddelen is belangrijk voor patiënten met bijvoorbeeld astma of taaislijmziekte. Anne Lexmond onderzocht hoe het geneesmiddel en het type inhalator zijn af te stemmen op elkaar en op de patiënt. Haar bevindingen sluiten direct aan bij vragen uit de kliniek. Zij promoveert op 5 december 2014 aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Powder to the people
Geplaatst op:02 december 2014

Inhalatie goede vaccinatiestrategie tegen hepatitis-B en vogelgriep

Wouter Tonnis onderzocht tijdens zijn promotieonderzoek verscheidene aspecten van vaccinatie door inhalatie via de longen. Vaccins hebben in de laatste decennia wereldwijd vele infecties en doden voorkomen. Nadelen van veel huidige vaccins is de relatief korte houdbaarheid en de toediening met een naald. De korte houdbaarheid bemoeilijkt transport naar afgelegen gebieden in ontwikkelingsland of maakt dit zelfs onmogelijk. Toediening met een naald geeft risico op het overdragen van ziektes als HIV en hepatitis B - door hergebruik van naalden of prikincidenten – en vereist de hulp van geschoold personeel . Bovendien kunnen mensen met naaldangst mogelijk weigeren zich te laten vaccineren. Al deze nadelen gelden niet voor vaccins in de vorm van droge en stabiele poeders die geïnhaleerd kunnen worden.

Groningse onderzoekers spil in de ontwikkeling van een nieuw griepvaccin
Geplaatst op:27 november 2014

Een team onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen gaat leiding geven aan een groot Europees project voor de ontwikkeling van nieuwe griepvaccins. Het project richt zich op de ontwikkeling van vaccins die een brede bescherming zullen bieden tegen het griepvirus. Het Groningse onderzoeksteam staat onder leiding van prof. dr. H.W. Frijlink (onderzoeksleider), prof. dr. A.L.W. Huckriede en prof. dr. E. Hak. Het project draagt de naam Universal Influenza Vaccine Secured en wordt uitgevoerd door een consortium van twaalf partners uit zeven Europese landen: vier bedrijven, vijf nationale gezondheidsinstituten en drie universiteiten.

Festive installation of new Rosalind Franklin Fellows
Geplaatst op:11 november 2014

On Monday 10 November 2014, seventeen new Rosalind Franklin Fellows were installed at the University of Groningen. Rector Magnificus Elmer Sterken and Prof Ingrid Molema, Chair of the RFF Committee, stressed the importance of the Rosalind Franklin Fellowship programme, which has been designed to create room for talented woman scientists as well as to increase the number of woman scientists with a permanent appointment at the university.

After the new Rosalind Franklin Fellows were introduced via short videos, Dr Catarina Dutilh Novaes gave a passionate lecture titled ‘In praise of affirmative action’. ‘Long live the RFF programme!’, said Novaes, Rosalind Franklin Fellow at the Faculty of Philosophy since 2012. ‘There are many reasons to ensure that it continues to be the successful affirmative action programme it has been for more than ten years. You are role models, you are paving the way.’

Belangrijke rol klinisch apotheker bij medicatieveiligheid in Zuidoost Azië
Geplaatst op:05 november 2014

Medication safety in Vietnamese hospitals; A focus on medication errors and safety culture

Mw Huong Nguyen promoveert op 3 november. Het proefschrift van Huong Nguyen is gericht op medicatieveiligheid in Zuidoost Azië, en met name in Vietnam. De resultaten van dit proefschrift onderstrepen dat klinische apothekers een belangrijke rol hebben bij het waarborgen van medicatieveiligheid, ook in laag- en midden-inkomenlanden, zoals Vietnam. Zij kunnen de leiding nemen bij het opstellen van afdelingsspecifieke projecten op het gebied van medicatieveiligheid.

Huong Nguyen promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen bij het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP). Het werd gefinancierd door Nuffic. Hierna zal zij werkzaam zijn als docent en onderzoeker aan de University of Medicine and Pharmacy, Ho Chi Minh City, Vietnam.

Hoe sigarettenrook de longen vernielt
Geplaatst op:31 oktober 2014

Er is nog weinig bekend over de moleculaire mechanismen die de ontwikkeling en progressie van COPD ten gevolge van sigarettenrook veroorzaken. Het proefschrift van Anouk Oldenburger beoogt hierin meer inzicht te geven en daarmee een stap voorwaarts te maken in het verbeteren van de behandeling van COPD.

Anouk Oldenburger deed haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen bij het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP). Het werd gefinancierd door het Long Fonds. Zij zet haar loopbaan voort als postdoc bij de RUG.

Vier GRIP promoties op één dag
Geplaatst op:27 oktober 2014

24 oktober verdedigen vier promovendi uit het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) hun proefschrift. Het promoveren van zoveel promovendi opgeleid binnen één onderzoeksinstituut is een uitzonderlijke gebeurtenis. Wij zijn trots op de gepromoveerden en de medewerkers die er hard aan hebben getrokken dit te realiseren.

Proefdierbesparende methode voor geneesmiddelen onderzoek op darmweefsel

Promotie:           X. Niu, MSc

Promotor:         prof. dr. G.M.M. (Geny) Groothuis

Xiaoyu Niu heeft aangetoond dat dunne plakjes darmweefsel een waardevol model bieden voor het ex vivo onderzoeken van het mechanisme van door geneesmiddelen geïnduceerde toxiciteit in de darm en mogelijk kunnen bijdragen aan een efficiëntere geneesmiddelenontwikkeling en een verdere beperking van proefdiergebruik.

Voor meer informatie link naar http://www.rug.nl/news-and-events/phd-ceremonies/?hfId=116001

Verbetering adhesieve poedermengsels voor inhalatie

Promotie:                           F. Grasmeijer, MSc

Promotor:                         prof. dr. H.W. (Erik) Frijlink

De resultaten van het onderzoek van Floris Grasmeijer geven de mogelijkheid om adhesieve mengsels te ontwikkelen die beter te verstuiven zijn, waardoor astma en COPD effectiever met behulp van poederinhalatoren behandeld kunnen worden.

Voor meer informatie link naar http://www.rug.nl/news-and-events/phd-ceremonies/?hfId=115998

Overactieve blaas en de rol van β3-adrenoceptordetectie en signaaltransductie

Promotie:                           Mw. H. Cernecka

Promotors:                       prof. dr. M. (Martina) Schmidt, M. Michel, H. Maarsingh

Het onderzoek beschreven in het proefschrift van Hana Černecká richt zich op de mechanismen achter het effect van β3-adrenoceptorstimulatie in de blaas en op de specifieke detectie van β3-adrenoceptoreiwitten in verschillende organen en weefsels.

Voor meer informatie link naar http://www.rug.nl/news-and-events/phd-ceremonies/?hfId=116337

Jatropha-noot ook bruikbaar als geneesmiddel en veekoek

Promotie:                           Dhr. M. Insanu

Promotors:                       prof. dr. W.J. (Wim) Quax, prof. dr. O. (Oliver) Kayser

De Jatrophanoot, een tropische oliehoudende noot, is een natuurlijke bron voor biodiesel, maar heeft waarschijnlijk meer mogelijke toepassingen. Promovendus Muhamed Insanu concludeert dat de noot door de karakterisering van zijn natuurlijke eigenschappen gebruikt zou kunnen worden voor een veilig geneesmiddel. Daarnaast bekeek hij of het restproduct van de noot gebruikt kan worden als veevoer.

Voor meer informatie link naar http://www.rug.nl/news-and-events/phd-ceremonies/?hfId=115529

Eervolle benoemingen voor stafleden van GRIP
Geplaatst op:02 september 2014

Prof.Dr. Herman Meurs (link to www.rug.nl/staff/h.meurs/ ), onderzoeksgroep Moleculaire Farmacologie, heeft een Fellowship van de European Respiratory Society (FERS) award ontvangen. Deze eervolle benoeming is toekend vanwege de jarenlange bijdrage van Prof.Dr. H. Meurs aan onderzoek op het gebied van de luchtwegen. Dit onderzoek richt zich op de immunologische regulatie van de luchtwegfunctie, in het bijzonder met betrekking tot de pathofysiologie van astma en COPD, de ontwikkeling van nieuwe therapeutische opties voor deze ziekten en translationeel onderzoek in diermodellen en in weefsel- en celsystemen.
De European Respiratory Society is de toonaangevende professionele organisatie op het gebied van de luchtwegen in Europa. Het is een brede organisatie met zo'n 10.000 leden uit meer dan 100 landen.

Symposium Joining forces in pharmaceutical analysis and medicinal chemistry
Geplaatst op:21 augustus 2014

August 25-26, 2014; Groningen, the Netherlands

The research programme Medicinal Chemistry and Bioanalysis (MCB) of the Groningen University Institute for Drug Exploration (GUIDE) and the research group Analytical Biochemistry (GRIP) organize a scientific symposium to celebrate the inauguration of our new facilities at the European Research Institute for the Biology of Ageing (ERIBA) as well as the renewed GUIDE programme MCB.

Keynote lecturers: Chrys Chatgilialoglu (Institute of Nanoscience and Nanotechnology, Athens, Greece), Gianni Sava (Callerio Foundation, Trieste, Italy), Lieven Meerpoel (Janssen R&D, Beerse, Belgium), Lennart Martens (Ghent University and VIB, Ghent, Belgium), Ullrich Jahn (Institute of Organic Chemistry and Biochemistry ASCR, Prague, Czech Republic), Wilhelm Huck (Radboud University, Nijmegen, The Netherlands).

Late registration is possible. For more information on the programme and registration see www.rug.nl/research/analytical-biochemistry/mcb2014/program.

EuroDURG: symposium on Drug Utilisation Research
Geplaatst op:21 augustus 2014

August 27-29 (2014) a scientific symposium on Drug Utilisation Research is organized in Groningen. The meeting is for researchers and policy makers from academia, healthcare and other organizations supporting rational use of drugs.

Key note lectures will be on methods to assess and improve medicine use, on prescribing quality indicators and on treatment decision making from the perspective of patients, health professionals and health policy personnel. Other topics include adherence to medicines, drug utilisation research informing health policy, drug use and pharmacovigilance, cross-national and within population comparisons of drug utilisation, validity of data sources and data linkage, and patient perspectives on rational drug use.

The symposium is organized by researchers from the research groups Pharmacotherapy and Pharmaceutical Care (GRIP) and Clinical pharmacy & pharmacology (UMCG).

Longfonds subsidie voor onderzoek naar COPD en longherstel
Geplaatst op:01 juli 2014

Onderzoek van een consortium onder leiding van Dr. Reinoud Gosens, basiseenheid moleculaire farmacologie, is gehonoreerd met 600.000 euro subsidie van het Longfonds (voorheen astma fonds).

Het onderzoek van Gosens en zijn team richt zich op...

ZonMw Parel voor toxicoloog Geny Groothuis
Geplaatst op:23 juni 2014

Toxicoloog prof. dr. Geny Groothuis van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, ontvangt vandaag een ZonMw Parel. Haar onderzoek naar vernieuwende technieken en de implementatie biedt alternatieven voor dierproeven in toxicologisch onderzoek. Ze ontvangt de parel uit handen van ZonMw directeur Henk Smid tijdens het 35e jaarcongres van de Nederlandse Vereniging voor Toxicologie in De Koningshof te Veldhoven.

Alternatieven voor dierproeven

Dierproeven zijn nog altijd een belangrijke methode om de werkzaamheid en veiligheid van geneesmiddelen te onderzoeken. Nu we langzamerhand steeds meer begrijpen van het menselijk lichaam op celniveau, komen alternatieven in zicht. Prof. dr. Geny Groothuis is een van de pioniers op dat terrein. Voor haar jarenlange onderzoek op het gebied van geneesmiddelen met behulp van speciale technieken en haar inspanningen om deze wereldwijd erkend en geïmplementeerd te krijgen, ontvangt zij nu een ZonMw Parel.

Leverplakjes

Om geneesmiddelenmetabolisme, -transport en -toxiciteit te onderzoeken, maakt Groothuis met haar onderzoeksteam gebruik van zogeheten precies-gesneden weefselplakjes (PCTS: precision-cut tissue slices) van de lever. Ze onderzoekt de werking van stoffen op plakjes van (onder meer) levers van proefdieren en de effecten op menselijke preparaten die met dezelfde techniek zijn gemaakt. De plakjes vormen als het ware een minimodel van de lever en dat maakt het mogelijk heel precies de relevante processen te analyseren. De plakjes worden gesneden met een speciaal ontwikkeld apparaat, waardoor de weefselstructuur intact blijft en de cellen gedurende meerdere dagen in leven blijven. Er zijn zo minder levers nodig en dus ook minder proefdieren. Met eén lever kunnen meer dan honderd minimodellen van de lever worden gemaakt. De techniek bespaart zo een evenredig aantal proefdieren. Ook werkt Groothuis aan technieken om de plakjes weefsel langer te kunnen bewaren. Zeker gezien de schaarste van menselijk orgaanweefsel is dit van grote betekenis voor het onderzoek naar geneesmiddelen.

Toepassing in het lab

Het belang van Groothuis’ werk is niet alleen gelegen in haar onderzoeksmethoden en de daarmee behaalde resultaten. Minstens zo belangrijk is haar pionierswerk om de vernieuwende technieken te verspreiden. In haar lab heeft ze inmiddels veel studenten, promovendi én collega’s geschoold, hetgeen de wereldwijde acceptatie en implementatie van de technieken duidelijk heeft gestimuleerd. Door de mogelijkheden voor het opzetten van een biobank met menselijk weefsel te onderzoeken, draagt ze verder bij aan de verspreiding van innovatieve technieken op het gebied van geneesmiddelenonderzoek.

PRISMA presentatie prijs voor Job van Boven
Geplaatst op:18 juni 2014

Tijdens het PRISMA-symposium (20 mei 2014) heeft GRIP promovendus Job van Boven, onderzoeksgroep Farmaco-epidemiologie & Farmacoeconomie, de prijs voor de beste presentatie gekregen. Job onderzocht de kosten-effectiviteit van geprotocolleerde therapietrouw bevordering bij COPD. De inzet van apothekers en een trouwer gebruik van geneesmiddelen verhogen de kosten, maar de gezondheidswinst en een geringer aantal ziekenhuisopnamen compenseren die extra kosten ruimschoots. De besparing zou in de miljoenen kunnen lopen. Dit onderzoek is afgelopen week gepubliceerd in Respiratory Research:

Van Boven JF, Tommelein E, Boussery K, Mehuys E, Vegter S, Brusselle GG, Rutten-van Mölken MP, Postma MJ. Improving inhaler adherence in patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease: a cost-effectiveness analysis. Respiratory Research 2014; 15:66 (14 June 2014)

PRISMA (Praktijk Research In Samenwerking Met Apothekers) is een onafhankelijke stichting die zich inzet om farmaceutisch praktijkonderzoek te coördineren, stimuleren en faciliteren. Dit doet zij door onderzoekers in de openbare, poliklinische en ziekenhuisfarmacie bijeen te brengen met apothekers uit de praktijk. Om dit te realiseren organiseert PRISMA regelmatig een symposium voor apothekers in Nederland en België. Dit symposium bestaat uit een plenair gedeelde met presentaties van experts en uit een gedeelte met parallelsessies. Hierin krijgen onderzoekers de mogelijkheid om hun actuele inzichten met elkaar te delen.

Team van Farmacie eindigt 4de tijdens de Lauwersloop
Geplaatst op:03 juni 2014

Na 14 jaar werd op 30 mei de Lauwersloop, een estafette race tussen Leeuwarden en Groningen, weer georganiseerd. Deze race werd nieuw leven ingeblazen in het kader van de viering van 400 jaar RUG. Ons Farmacie team deed mee en eindigde op de 4de plaats, een prestatie waar we trots op zijn! De race bestond uit ongeveer 110 kilometer verdeeld over 17 etappes variërend van 4 tot 12 kilometer. Meer foto's

Meer Kennis met Minder Dieren (ZonMW) subsidie voor Dr. P. Olinga
Geplaatst op:14 mei 2014

Een team onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen, het UMCG, de Universiteit van Mainz en Boehringer Ingelheim Pharma GmbH & Co start een groot onderzoek dat zich richt op het verminderen van proefdiergebruik bij onderzoek naar anti-fibrotische geneesmiddelen. Binnen het ZonMW programma Meer Kennis met Minder Dieren is hiervoor een subsidie van bijna €500.000 toegekend voor deze publiek-private samenwerking geleid door Dr. P. Olinga (vakgroep Farmaceutische Technologie en Biofarmacie). Boehringer Ingelheim zal dit project ( Use of human and animal tissue slices for the development of anti-fibrotic compounds ) ook ondersteunen met bijna €500.000.

Bij fibrose wordt het gezonde weefsel van een orgaan geleidelijk aan vervangen door bindweefsel. Door deze verlittekening kan het orgaan niet (goed) meer functioneren. Van alle ziekten met dodelijke afloop is 45% geassocieerd met fibrose, maar helaas is er geen goed medicijn voorhanden. In dit project worden (humane) modellen voor de fibrose van lever, nier, darm en long ontwikkeld, uitgetest en gebruikt voor geneesmiddelonderzoek. Een groot voordeel is dat hierdoor het gebruik van proefdieren kan worden beperkt. Daarnaast hoeft er bij de introductie van humane modellen geen vertaalslag meer te worden gemaakt van proefdier naar mens. Hoewel de farmaceutische industrie nog steeds proefdieren moet gebruiken, willen de onderzoekers met hun resultaten de regelgevers ervan overtuigen dat (humane) modellen een veelbelovend en beter alternatief vormen voor de ontwikkeling van nieuwe anti-fibrotische geneesmiddelen.

Onderzoek naar een geïndividualiseerd behandelplan voor polyfarmacie patiënten en de rol van de openbaar apotheker
Geplaatst op:12 mei 2014

Geneesmiddelen spelen bij 80% van alle medische behandelingen een rol en beïnvloeden het leven van een patiënt in vele opzichten en helaas niet alleen positief. De meest voorkomende geneesmiddelgebonden problemen zijn onder behandeling of het gebrek aan preventieve medicatie en ontoereikend gebruik waardoor gewenste therapeutische doelen niet worden bereikt.

Eerder onderzoek wijst uit dat er positieve resultaten zijn te verwachten van een systematische medicatiebeoordeling (de beoordeling van het geneesmiddelgebruik van een individuele patiënt op basis van een periodieke, gestructureerde, kritische evaluatie van de medische-, farmaceutische- en gebruiksinformatie) uitgevoerd door de apotheker bij patiënten die medicatie langdurig gebruiken voor een chronische aandoening zoals diabetes, hart/vaatziekten, astma en COPD, depressie, of chronische pijn. Bij deze groep van patiënten is maatwerk een vereiste, aangezien de aandoeninggerichte richtlijnen voor geneesmiddelgebruik bij diverse aandoeningen gelijktijdig meestal ontoereikend zijn.

Prof.dr. J.J. de Gier (onderzoeksgroep Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg) heeft recentelijk financiering ontvangen van de KNMP (Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Farmacie) voor onderzoek naar de wijze van begeleiding van patiënten met polyfarmacie door de openbaar apotheker na een medicatiebeoordeling. Het doel van dit onderzoek is het ontwikkelen van een geïndividualiseerd farmacotherapeutisch behandelplan dat kan worden gebruikt door patiënten met (complexe) polyfarmacie (en hun mantelzorger) waarbij sterk rekening zal worden gehouden met de individuele behoeften van de patiënt. In samenwerking met het AMC, de UvA en het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) zal worden onderzocht hoe dit farmacotherapeutisch behandelplan zelfmanagement van de patiënt bij het gebruik van complexe medicatie kan versterken. Verwacht wordt dat hiermee het aantal geneesmiddel gerelateerde problemen kan dalen.

CHIESI Young Investigator Award voor Carian Boorsma
Geplaatst op:08 mei 2014

Tijdens de Longdagen 2014 heeft Carian Boorsma, promovendus in de onderzoeksgroep van Dr. B.N. (Barbro) Melgert en prof. dr. K. Poelstra (Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting), de CHIESI Young Investigator Award ontvangen. Carian Boorsma kreeg deze prijs samen met een geldbedrag van €5000,-.

Carian Boorsma kreeg de prijs voor haar onderzoek naar de regulatie van weefsel aanmaak en afbraak in de longen. Hierbij is cel communicatie essentieel en juist deze is verstoord bij patiënten met longfibrose. Longfibrose kenmerkt zich juist door overmatige productie en verminderde afbraak van weefsel in de longen. Carian Boorsma en haar collega’s hebben nieuwe signaaleiwitten ontdekt die betrokken lijken te zijn bij de regulatie van de hoeveelheid longweefsel. Verder onderzoek moet uitwijzen of deze eiwitten nieuw aanknopingspunt kunnen vormen voor de ontwikkeling van geneesmiddelen tegen longfibrose.

Presentatie tijdens de Longdagen 2014:
RANK/RANKL/OPG-axis in pulmonary fibrosis: which cell types are involved?

CE Boorsma, C Draijer, RH Cool, CA Brandsma, G Nossent, D Brass, W Timens, BN Melgert.

Nieuw project voor de ontwikkeling van alternatieven voor dierproeven door integratie van klinische en toxicologische data
Geplaatst op:21 maart 2014

Op dit moment wordt de veiligheidsbeoordeling van medicijnen en chemische stoffen voornamelijk geborgd door dierproeven. Vanuit economisch, ethisch en wetenschappelijk oogpunt is dit onwenselijk en de ontwikkeling van betrouwbare alternatieven is noodzakelijk. TNO coördineert een nieuw project waarin door de integratie van data van humane ziektebeelden met data van celkweek methoden, een nieuwe dierproefvrije manier van veiligheidsbeoordeling beoogd wordt.

Om de ontwikkeling van alternatieven voor dierproeven te stimuleren heeft ZonMW besloten om de verdere ontwikkeling van de huidige 'ASAT Knowledge Base' te financieren. De Knowledge Base is gebaseerd op het 'Assuring Safety Without Animal Testing' (ASAT) principe, waarbij data van human ziektebeelden gecombineerd wordt met data verkregen uit celkweek van menselijke cellen. Doel van dit 1.6 M€ project is om een nieuwe manier van dierproefvrije voorspelling voor toxicologische risico's te ontwikkelen. Hiertoe wordt door middel van data integratie bepaald of stoffen juist die biologische mechanismen in gekweekte cellen activeren, welke ook ten grondslag liggen aan de ontwikkeling van ziektebeelden in patiënten. Daarnaast zal de Knowledge Base worden uitgebreid met nieuwe celkweek data en kinetische modellen, om te bepalen of effecten van stoffen waargenomen bij concentraties in cellen, relevant zijn in relatie tot externe blootstellingniveaus in de mens.

Toxicologische eindpunten

Cholestase (galstuwing, waaruit geelzucht kan ontstaan), contact dermatitis (ontwikkeling van allergische reacties op de huid) en lever kanker zijn effecten, die een probleem kunnen vormen tijdens de veiligheidsbeoordeling van chemische stoffen en medicijnen. Daarom zal de Knowledge Base hiervoor verder ontwikkeld worden. Daarnaast zullen de huidige data aangevuld en geanalyseerd worden in het licht van informatie over de blootstelling. Deze informatie wordt verkregen door kinetisch modeleren op basis van humane in vitro data. Hiermee kan bekeken worden of de gegevens verkregen over de mechanismen van de effecten, gemeten in celkweek bij een bepaalde blootstelling, vertaald kunnen worden naar effecten bij de te verwachten concentraties in bloed, als mensen worden blootgesteld. Deze nieuwe aanpak zal geëvalueerd worden in relatie tot bestaande methoden van risicobeoordeling, door het aangaan van interacties met internationale organisaties OECD, ECHA en ECVAM.

Interdisciplinaire aanpak

Het project vereist een interdisciplinaire aanpak, waarbij expertise in bioinformatica, IT, mechanistische toxicologie, in vitro toxicologie, kinetisch modeleren, genomics en systeem biologie gecombineerd wordt. Hiervoor is een sterk consortium gecreëerd met de volgende partners: Rijksuniversiteit Groningen, Radboud Universitair Medisch Centrum, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Universiteit Maastricht, Janssen Pharmaceutica NV, Simcyp Limited en TNO.

Leverschade door geneesmiddelen

Onderzoekers in de basiseenheid Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting (de groep Drug Metabolism & Toxicology onder leiding van Prof. dr. G.M.M. Groothuis en de groep Pharmacokinetics onder leiding van dr. J.H.Proost) zijn gespecialiseerd in (toxico)kinetische modellering en het ontwikkelen van in vitro systemen waarmee toxicologische studies in humaan weefsel kunnen worden uitgevoerd. In het nu gefinancierde project zal deze groep zich speciaal richten op het verzamelen van in vitro gegevens van enzymen en transporters betrokken bij de blootstelling en het verkrijgen van toxicogenomics data van stoffen die een rol spelen bij het ontstaan van leverschade veroorzaakt door geneesmiddelen. Op basis van deze gegevens zal een model worden ontwikkeld waarmee de geneesmiddel-geïnduceerde cholestase in de lever kan worden gesimuleerd.

Verwachte impact

Verwachting is dat de Knowledge Base bijdraagt aan de ontwikkeling van nieuwe methoden voor het vroegtijdig detecteren van cholestase, contact dermatitis en leverkanker. Daarnaast zal de Knowledge Base ingebracht worden in discussies met vergelijkbare internationale initiatieven, teneinde de veiligheidsbeoordeling van stoffen en medicijnen uiteindelijk sneller, met minder en op termijn misschien zonder dierproeven te bewerkstelligen.

Eugène van Puijenbroek benoemd tot bijzonder hoogleraar Geneesmiddelbewaking en Geneesmiddelveiligheid
Geplaatst op:19 maart 2014

Eugène van Puijenbroek wordt per 1 april 2014 benoemd tot bijzonder hoogleraar Geneesmiddelbewaking en Geneesmiddelveiligheid aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De leerstoel is ingesteld door het Nederlands Bijwerkingen Fonds en heeft tot doel het onderzoek naar bijwerkingen te stimuleren en verdere invulling te geven aan de ontwikkeling van geneesmiddelenbewaking (farmacovigilantie) als wetenschappelijke discipline.

Van Puijenbroeks onderzoek zal zich richten op bijwerkingen van geneesmiddelen en het ontwikkelen van methoden om bijwerkingen in kaart te brengen. Speciale aandacht gaat uit naar geneesmiddelen en zwangerschap. Vanzelfsprekend neemt ook het onderwijs een belangrijke plaats in.

De leerstoel is ondergebracht bij de groep Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg van het Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) en de opleiding Farmacie. Met deze leerstoel wordt de inbreng vanuit de klinische praktijk in het onderzoek en onderwijs van Farmacie verder versterkt.

Eugène van Puijenbroek (Tilburg, 1960) studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Nijmegen en volgde zijn huisartsopleiding aan de universiteit van Maastricht.
In 2001 promoveerde hij aan de universiteit van Utrecht op het proefschrift “Quantitative signal detection in Pharmacovigilance”. Sinds 1993 is hij werkzaam bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb, waar hij ook nu werkzaam blijft.

GRIP onderzoekers succesvol in onderzoeksaanvragen met Brazilië
Geplaatst op:12 maart 2014

Prof. M. Schmidt (Moleculaire Farmacologie) en Dr. M. Groves (Drug Design) zijn succesvol geweest in een recentelijke CAPES aanvraag. CAPES is onderdeel van het prestigieuze Science without Borders beurzenprogramma gefinancierd door de Braziliaanse overheid. Het doel van dit programma is het bevorderen van gezamenlijke onderzoeksprojecten tussen Nederlandse en Braziliaanse instellingen voor hoger onderwijs, het bevorderen van wetenschappelijke uitwisseling en het verhogen van het opleidingsniveau in beide landen. Dankzij deze toekenningen worden Braziliaanse en Nederlandse stafleden en PhD studenten in staat gesteld een sterk samenwerkingsnetwerk te vormen hetgeen in de toekomst moet leiden tot nauwere samenwerking.

Slechts vijf Nederlandse aanvragen zijn gehonoreerd waarvan twee voor onderzoekers van de Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP).

Prof. dr. M. Schmidt zal dankzij dit programma de samenwerking met prof. S. dos Santos Valença van het Health Science Centre, Federale Universiteit van Rio de Janeiro kunnen versterken. Dit wetenschappelijke en educatieve netwerk richt zich op effectieve behandeling voor COPD en longfibrose .

Dr Groves zal zijn samenwerking met prof. C. Wrenger van het Department of Parasitology, Universiteit van Sao Paulo uitbouwen. De nadruk van deze samenwerking ligt op onderzoek naar een medicijn tegen de malariaparasiet.

Verbeteren van medicatiebeoordeling bij ouderen
Geplaatst op:12 maart 2014

Verbeteren van medicatiebeoordeling bij ouderen

Prof.dr. K. Taxis heeft recentelijk €95.000 toegekend gekregen van de KNMP (Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie) voor onderzoek naar het verbeteren van medicatiebeoordeling bij ouderen.

Ouderen gebruiken vaak geneesmiddelen die het risico op vallen, fracturen door vallen en cognitieve achteruitgang kunnen verhogen met een verlies van de zelfredzaamheid tot gevolg. De huidige medicatiebeoordelingen die worden uitgevoerd die apotheker in samenwerking met de huisarts hebben de potentie om bijwerkingen terug te dringen maar er is tot nu toe weinig duidelijkheid bij welke patiënten medicatiebeoordelingen prioriteit dienen te krijgen.

Het doel van het nu door de KNMP gefinancierde onderzoek is om medicatiebeoordelingen te verbeteren door hierin de Drug Burden Index (DBI) op te nemen als screener voor hoog-risico patiënten en de klinische interpretatie van de DBI inzichtelijk te maken. Het onderzoek betreft een studie waarin voor wat betreft de data verzameling nauw wordt samengewerkt met openbare apothekers die een goede samenwerking met huisartsen hebben en waar medicatiebeoordelingen regelmatig uitgevoerd worden. Bij succes zal de DBI in het apotheekinformatiesysteem kunnen worden opgenomen als een eenvoudig te bepalen screeningsfactor om patiënten die in aanmerking komen voor een medicatiebeoordeling te kunnen selecteren.

Veelbelovende jonge GRIP onderzoekster geselecteerd voor Lindau Ontmoetingsdagen met Nobelprijswinnaars
Geplaatst op:10 maart 2014

Viktoriia Starokozhko, PhD in de onderzoeksgroep Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting, is door de KNAW en de Lindau-selectie commissie, geselecteerd om deze zomer naar Duitsland af te reizen om deel te nemen aan de 64e Lindau Ontmoetingsdagen met Nobelprijswinnaars op het gebied van de fysiologie en geneeskunde. Samen met ongeveer 600 andere excellente jonge wetenschappers uit de hele wereld krijgt ze de kans deel te nemen aan een programma van lezingen van de Nobelprijswinnaars, plenaire discussies, thematische workshops en diverse sociale evenementen.

De Lindau Ontmoetingsdagen hebben als doel het overdragen van kennis tussen generaties wetenschappers, het versterken van internationale netwerken en het inspireren van zowel jonge wetenschappers als Nobelprijswinnaars. Voor meer informatie.

Beste master programma’s 2014: Medical Pharmaceutical Drug Innovation en Farmacie
Geplaatst op:27 februari 2014

Beste master programma’s 2014: Medical Pharmaceutical Drug Innovation en Farmacie
De nieuwe Keuzegids Masters 2014 het heeft het predicaat ‘top opleiding’ toe gekend aan de research masteropleiding Medical Pharmaceutical Drug Innovation. Dit betekent dat de opleiding tot de beste van Nederland wordt gerekend. De masteropleiding Farmacie in Groningen is de beste in het gebied Farmacie.
De Keuzegids Masters beoordeelt jaarlijks de kwaliteit van ongeveer 730 Nederlandse Master opleidingen. Het oordeel wordt bepaald op basis van de Nationale Studenten Enquete (NSE), de accreditatie gegevens van de NVAO, onderzoeksrapporten van the Research Centre for Education and the Labour Market (ROA), de WO Monitor en de Studiekeuze-123 database.
Lees meer

PNAS-publicatie: Op maat gemaakt enzym temt pathogene bacterie
Geplaatst op:20 februari 2014

Patiënten met taaislijmziekte, die geïnfecteerd raken met de bacterie Burkholderia cenocepacia, hebben vaak een slechte prognose. Wanneer deze bacterie zich in de longen nestelt krijgen patiënten veelal te maken met een versnelde achteruitgang van de longfunctie. Door de vorming van biofilms en de toename van resistentie zijn patiënten met een dergelijke infectie steeds moeilijker te behandelen met antiobiotica. Dit onderstreept de noodzaak van alternatieve therapieën voor de behandeling van deze longinfecties.

Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen, Groningen Research Institute of Pharmacy, hebben aangetoond dat een aan variant van het enzym PvdQ, als mogelijk alternatief voor antibiotica zou kunnen werken. Dit enzym heeft het vermogen om ‘quorum sensing’ van bacteriën te verstoren. ‘Quorum sensing' is een mechanisme waarbij bacteriën hun eigenschappen kunnen afstemmen op het aantal soortgenoten in de omgeving. Wordt het aantal bacteriën, bijvoorbeeld in de longen, groot dan schakelen ze over naar een agressievere verschijningsvorm. Zo maken ze bijvoorbeeld een biofilm in de longen waardoor ze beter in staat zijn een aanval door middel van antibiotica te omzeilen.

In hun onderzoek hebben de auteurs twee puntmutaties in PvdQ aangebracht waarmee de structuur en de werking van het enzym wordt aangepast. Dit gewijzigde enzym bleek in staat de wijze van quorum sensing van de bacteriën zodanig te verstoren dat met Burkholderia cenocepacia geïnfecteerde larven (Galleria mellonella) de bacterie infectie vrijwel allemaal wisten te overleven.

De auteurs denken dat deze techniek, waarbij wordt ingezet op het verstoren van quorum sensing, grote potentie heeft om op een gerichte wijze de virulentie van bacteriën te onderdrukken met daarbij een verminderde kans op bijwerkingen.

Voor het volledige artikel:

Reducing virulence of the human pathogen Burkholderia by altering the substrate specificity of the quorum-quenching acylase PvdQ

By Gudrun Koch, Pol Nadal-Jimenez, Carlos R. Reis, Remco Muntendam, Marcel Bokhove, Elena Melillo, Bauke W. Dijkstra, Robbert H. Cool, and Wim J. Quax

PNAS, January 28, 2014

Energiebesparing door verlichting
Geplaatst op:27 januari 2014

Beste collega’s,

Binnen de gebouwen Antonius Deusinglaan 1 en 2 wordt regelmatig geconstateerd dat er na gebruik van de verschillende soorten ruimten nog verlichting brandt. In de huidige tijd waarin milieu, duurzaamheid, bezuinigingen en maatschappelijk verantwoord ondernemen een hot item zijn, valt hierin nog veel winst te behalen.

Via dit bericht wil de Dienst Facilitaire Zaken een ieder die als laatste een ruimte verlaat met klem verzoeken de verlichting indien mogelijk te doven, zodat daar energie op bespaard kan worden en er tevens geen extra inzet vanuit beveiliging noodzakelijk is om deze ruimten bij langs te lopen.

Alvast dank voor de medewerking.

Met vriendelijke groet,

Dienst Facilitaire Zaken - sector F

Stem op de RUG Docent van het Jaar 2013.
Geplaatst op:23 januari 2014

Stem op de RUG Docent van het Jaar 2013

Op 29 januari, 14.45 uur in het Academiegebouw, strijden negen docenten om de titel RUG Docent van het Jaar 2013. Namens de Faculty of Science and Engineering zal dr. Niesko Pras, docent bij Farmacie en winnaar van de FSE Onderwijsprijs 2012-2013, de strijd aan binden.

U bent van harte welkom om dr. Pras tijdens zijn presentatie aan te moedigen. Om 17.00 uur kunt u op hem stemmen voor de Publieksprijs of Webprijs!

De verkiezing van de RUG Docent van het Jaar vindt plaats tijdens de Dag van het Onderwijs.

http://myuniversity.rug.nl/infonet/medewerkers/actueel/events/education-day/

http://myuniversity.rug.nl/infonet/medewerkers/actueel/events/education-day/lecturer-of-the-year/

News - Werkzaamheden waterleidingnet op 25 januari.
Geplaatst op:17 januari 2014

Beste collega’s,

In verband met noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden is er zaterdag 25 januari a.s. in het gehele complex Antonius Deusinglaan 1, met uitzondering van de bouwdelen Antonius Deusinglaan 2 en De Brug, geen water beschikbaar.

De werkzaamheden vinden plaats tussen 08.00 uur en 11.00 uur.

Wij adviseren u gedurende deze periode het complex niet te betreden.

Met vriendelijke groet,

Dienst Facilitaire Zaken - sector F