19-06-'08 | W.K. vd Molen

Promovenda

mw.drs. W.K. van der Molen

Datum en tijd

19 juni 2008 | 14:45 uur

Proefschrift

Een ban om te mijden. Bouwstenen voor een bijbels-theologische verkenning

Promotor

prof.dr. E.Noort

Onderzoek naar de ban in oudtestamentische teksten

In haar proefschrift beschrijft Wieteke van der Molen hoe het concept van de ban zich door de oudtestamentische teksten heen ontwikkelt. Daaruit blijkt dat de eerder als 'afwijkend' of problematisch gehouden tekst van Jozua 7 juist van grote invloed is op de beeldvorming van de ban in de rest van het Oude Testament.

In het eerste deel behandelt Van der Molen de rol van de ban in de finale gestalte van het hoofdstuk Jozua 7. Het concept van de 'corporate personality/responsibility' is weliswaar van grote invloed geweest op de exegese van Jozua 7, maar moet van de hand worden gewezen als oplossing voor de problematiek van het hoofdstuk. Ook de veronderstelde besmettelijke eigenschappen van de ban bieden geen oplossing.

Na een beknopt overzicht van het onderzoek naar de oudtestamentische ban tot nu toe, bespreekt Van der Molen in het tweede deel alle banteksten in het Oude Testament. Ze brengt de groei van het concept ban door de oudtestamentische teksten heen in kaart, aan de hand van de canonieke volgorde. Het blijkt dat de ban niet alleen een cruciale rol speelt binnen Jozua 7, maar dat dit hoofdstuk zelf ook van grote invloed is op de groei van (de betekenis van) het concept ban en de wijze waarop het functioneert binnen de oudtestamentische teksten. Binnen het boek Jozua is hoofdstuk 7 bepalend voor de nadruk op de rol van de ban bij de verovering. Ná het boek Jozua versplintert het beeld van de ban weliswaar, maar de indruk die Jozua 7 maakt laat zijn sporen na in vrijwel alle referenties.

Wieteke van der Molen (Nieuwe Niedorp, 1975) studeerde godgeleerdheid en godsdienstwetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichte haar onderzoek met een beurs via het Doopsgezind Seminarium bij de basiseenheid bijbelwetenschap aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap. Momenteel is ze predikant bij de verenigde doopsgezinde gemeente Barsingerhorn, Zijpe Noord-Zijpe Zuid, Wieringermeer en Medemblik. /ES