Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Evenementen Promoties

Managing time in a changing world

Timing of avian annual cycle stages under climate change
Promotie:Mw. B. (Barbara) Mizumo Tomotani
Wanneer:16 juni 2017
Aanvang:16:15
Promotors:prof. dr. M.E. (Marcel) Visser, prof. dr. D.G.M. Beersma
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Science and Engineering
Managing time in a changing world

Klimaatopwarming leidt zowel tot meer als minder tijdsdruk bij de Bonte Vliegenvanger

Barbara Mizumo Tomotani constateerde dat, als reactie op klimaatverandering, bij de Bonte Vliegenvanger zijn de timing van aankomst, broeden en rui is verschoven met verschillende snelheden, wat resulteert in een korter tijdsinterval tussen aankomst en broeden en tussen broeden en rui. Klimaatopwarming leidt dus volgens haar zowel tot het verhogen als het verlagen van de tijdsdruk, afhankelijk van het stadium.

Dieren moeten seizoensstadia, zoals broeden en migratie, dusdanig timen dat deze plaatsvinden op het juiste moment. Ze gebruiken omgevingssignalen om veranderingen te voorspellen en deze stadia daardoor goed te plannen. Maar wat gebeurt er wanneer klimaatverandering de mogelijkheid tot het maken van deze voorspellingen beïnvloedt? Door klimaatverandering moeten vogels de stadia van hun jaarlijkse cyclus vervroegen, maar elk stadium kan anders verschuiven. Hierdoor verandert de tijd die beschikbaar is tussen de stadia, bijvoorbeeld de tijd tussen broeden en ruien, waardoor dieren het moeilijk kunnen krijgen om hun jaarlijkse cyclus als geheel te organiseren.

Mizumo Tomotani heeft bij de Bonte Vliegenvanger (Ficedula hypoleuca)de oorzaken en de consequenties onderzocht van ongelijke verschuivingen in de timing van de jaarlijkse cyclusstadia. Deze vogels migreren elk voorjaar van hun overwinteringsgebieden in westelijk Afrika naar hun broedgebieden in Europa, waar ze minder dan 5 maanden per jaar verblijven. In dit korte interval moeten ze de belangrijke broed- en ruistadia passen, maar ook de overgang van aankomst naar broeden en de voorbereiding op de herfstmigratie.

Als reactie op klimaatverandering zijn de timing van aankomst, broeden en rui verschoven met verschillende snelheden, wat resulteert in een korter tijdsinterval tussen aankomst en broeden en tussen broeden en rui. Klimaatopwarming leidt dus zowel tot het verhogen als het verlagen van de tijdsdruk, afhankelijk van het stadium. De kosten van deze verschuivingen variëren tussen geslachten en leeftijden van de vogels. Voor een breder begrip van de ecologische consequenties van klimaatverandering moeten verschillende stadia van de jaarlijkse cyclus worden onderzocht, vooral voor dieren met complexe jaarcycli. 

Haar onderzoek werd gefinancierd door het Conselho Nacional de Desenvolvimento Científico e Tecnológico (CNPQ) in Brazilië.