Enhancing performance & rreventing injuries in team sport players

Prestaties teamsporters worden beïnvloed door psychosociale stress

Hoe goed teamsporters presteren blijkt niet alleen afhankelijk van hoe hard ze getraind hebben, maar ook van eventuele psychosociale stress thuis of op het werk. Dat stelde bewegingswetenschapper Henrike van der Does vast. Voor haar promotieonderzoek volgde zij 129 (spring)sporters twee jaar lang. Aan de hand van verschillende prestatietests bestudeerde ze de samenhang tussen bewegingstechniek, trainingsbelasting, trainingsherstel en psychosociale stress en, aan de andere kant, prestaties en blessures. Van der Does concludeert dat psychosociale stress ook samenhang vertoont met blessuregevoeligheid, en ze adviseert coaches dan ook om beter te monitoren hoe het buiten de training met hun spelers gaat.

129 mannelijke en vrouwelijke volleyballers, bastketballers, korfballers en floorballers namen deel aan het onderzoek van Van der Does. Aan het begin van het seizoen analyseerde zij van al deze sporters de bewegingstechniek tijdens het springen. Tijdens het seizoen nam ze verder iedere zes weken fysieke prestatietests af. De sporters vulden zelf iedere drie weken vragenlijsten in over psychosociale stress en herstel. Een fysiotherapeut hield tot slot bij welke blessures zich tijdens de seizoenen voordeden.

Van der Does stelde vast dat de impact van psychosociale stress aanzienlijk is. Zo hangt meer psychosociale stress en een verminderd psychosociaal herstel samen met een verminderd uithoudingsvermogen. Een verminderd psychosociaal herstel hangt verder samen met een verhoogd risico op acute blessures en overbelastingsblessures. Ook het monitoren van de sprongtechniek blijkt belangrijke trainingsinformatie te kunnen geven. Zo blijkt een minder goede springtechniek, gemeten aan het begin van het seizoen, gerelateerd aan knie- en enkelblessures. Bijvoorbeeld een verminderde stabiliteit bij het landen geeft een verhoogd risico op een enkelblessure en een stugge landing leidt tot een verhoogd risico op een overbelastingblessure aan de knie.

Voor de praktijk is het volgens de promovenda dan ook van belang om, aan het begin van het seizoen, het springen van teamsporters te analyseren en daar gerichte preventieprogramma’s op in te zetten. Verder moeten coaches volgens haar tijdens het seizoen niet alleen goed letten op trainingsbelasting en –herstel, maar ook op psychosociale stress en herstel.

Henrike van der Does (1984) behaalde haar mastertitel Bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij verrichtte haar promotieonderzoek binnen onderzoeksinstituut SHARE van het Universitair Medisch Centrum Groningen, onderzoeksprogramma SMART Movements. Het onderzoek werd betaald door SIA Raak Pro. Van der Does werkt nu als kwaliteitsfunctionaris in het Sophia Kinderziekenhuis, onderdeel van het Erasmus Medisch Centrum (Rotterdam).

Zie ook de Unifocus-video over haar onderzoek.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/269aae91-f477-43d0-836c-d69aa762483d