Chronic heart failure diagnostics and application of neuropeptides in residential elderly

Dramatisch slechte diagnose van hartfalen bij ouderen in verpleeghuizen

De huidige hartfalen diagnostiek die gebruikt wordt in verpleeghuizen, is zo onnauwkeurig dat 60% van de hartfalendiagnoses bij bewoners van verpleeghuizen gemist worden. Dat concludeert Maaike Barents in haar proefschrift. Zij adviseert specialisten ouderengeneeskunde om echocardiografie te gaan gebruiken om deze diagnose te stellen.

Hartfalen komt vooral voor bij oudere mensen. Er is nog maar weinig bekend over hartfalen bij toenemende leeftijd en bij kwetsbare ouderen. Barents onderzocht ouderen opgenomen in verzorgings- of verpleeghuizen; de groep ouderen die het meest afhankelijk is van zorg. Bij deze groep wordt de diagnose hartfalen vaak gemist, omdat ouderen de neiging hebben om hun klachten toe te schrijven aan hun hoge leeftijd in plaats van aan een aandoening.

Barents inventariseerde klachten, symptomen en de medische voorgeschiedenis van de bewoners van één verpleeghuis in Groningen. Daar hadden 22 van de 103 bewoners al een diagnose hartfalen. Op basis van o.a. een echocardiogram die Barents bij alle bewoners uitvoerde, bleek bij 13 van hen geen hartfalen te bestaan. Van de groep die nog geen diagnose hartfalen had, bleken 15 personen op basis van het echocardiogram wel hartfalen te hebben. Meer dan de helft van de diagnoses van hartfalen werd dus gemist of onjuist gesteld. Ook in een verpleeghuis in Aruba bleken veel diagnoses van hartfalen gemist of onjuist gesteld te worden.

Barents onderzocht ook het effect van een oefenprogramma bij ouderen in een verzorgingstehuis. Zij concludeert dat een fysieke training onder begeleiding gedurende enkele weken geen effect had op symptomen en een biomarker van hartfalen. Dat komt mogelijk doordat de leeftijd van de ouderen gemiddeld 85 jaar was, en door een trainingsaanbod dat onvoldoende was afgestemd op het individu.

Op basis van dit proefschrift adviseert Barents dat bij ouderen in verpleeghuizen een echocardiogram moet worden gemaakt om de diagnose hartfalen accuraat te kunnen stellen. Daartoe is het wenselijk dat een echocardiogram gemaakt wordt in verpleeghuizen omdat bewoners vaak niet naar het laboratorium willen. Omdat ouderen in verpleegtehuizen een aparte groep vormen, zou de hartfalenrichtlijn aangepast moeten worden.

Maaike Barents (1950) studeerde geneeskunde aan de Rijkuniversiteit Groningen. Haar onderzoek valt binnen het onderzoeksprogramma Lifestyle Medicine van onderzoeksinstituut GUIDE van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd door Het Zonnehuis in Soesterberg en Zorgcentra De Hoven in Onderdendam. Barents is nu werkzaam als specialist ouderen geneeskunde bij Zorgorganisatie Espria, Icare in Assen.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/8b7ba13c-524b-4eaf-94a8-30c981399fef