Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Nieuws Nieuwsberichten

Het ontleedkundig laboratorium

31 januari 2012

Oratie: dhr. prof.dr. G.J.M. van Noord, 16.00 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Het ontleedkundig laboratorium

Leeropdracht: Taaltechnologie

Faculteit: Letteren

De oratie van Gertjan van Noord gaat over het automatisch ontleden van het Nederlands. Om een computer taal te laten begrijpen, is een belangrijke eerste stap automatische ontleding: welke woorden horen bij elkaar, en wat is de rol van de verschillende woorden en woordgroepen. Het maakt bijvoorbeeld nogal wat verschil of je onderwerp of lijdend voorwerp bent, getuige de volgende twee voorbeelden:

- de paus heeft gisteren een sappige biefstuk te eten gehad

- de paus heeft gisteren tweehonderd daklozen te eten gehad

In zijn rede legt Van Noord uit welke problemen de computer moet oplossen, en tot welke prestaties de computer momenteel in staat is. Daarbij worden twee - enigszins tegenstrijdige - conclusies getrokken. Aan de ene kant is de kwaliteit van de ontleding nog voor enorme verbeteringen vatbaar. Vooral als je kijkt naar de problemen die de computer heeft met allerlei onvolkomenheden in de invoer, zoals spelfouten en grammaticale fouten, of de taal van de nieuwe media zoals Twitter:

- tesssssx Normaal zou k me nu aant klaarmaken zyn vo scorro, mrgoed geen oog dicht gedaan vanacht &ben sick.. Dus f*ck school :-) #trusttteeeeeee

Ook als je gesproken taal zou willen kunnen ontleden, blijkt dat de automatische ontleding nog lang niet flexibel genoeg is. Spreektaal bestaat meestal niet uit nette zinnen:

- en verder een uh een opening God ik weet allemaal niet hoe dat heet een uh opening voor de 't luik.

De andere conclusie die in de oratie wordt getrokken is, dat de kwaliteit van de automatische ontleding voor verzorgde geschreven taal, bijvoorbeeld krantenberichten, al heel goed is, en vermoedelijk nauwelijks nog verbeterd zal kunnen worden.

In de toekomst zal het onderzoek zich daarom aan de ene kant richten op nieuwe technieken die veel flexibeler met onverwachte input om kunnen gaan. Aan de andere kant zal het onderzoek zich ook richten op de toepassing van de automatische ontleding, bijvoorbeeld als hulpmiddel bij ander taalkundig onderzoek.

Laatst gewijzigd:13 maart 2020 01:00
View this page in: English

Meer nieuws

  • 25 maart 2024

    Dyslexie: een 'onderschatte' stoornis

    Liset Rouweler is onderzoeker bij het Dyslexiecentrum Groningen. Volgens haar hebben zo'n 1000 tot 1500 studenten aan de RUG dyslexie, desondanks weten velen niet waar ze terechtkunnen. Rouweler en haar team proberen deze groep een handje te helpen...

  • 18 maart 2024

    VentureLab North helpt onderzoekers op weg naar succesvolle startups

    Het is menig onderzoeker al overkomen. Tijdens het werken vraag je je opeens af: zou dit niet ontzettend nuttig zijn voor de mensen buiten mijn onderzoeksveld? Er zijn allerlei manieren om onderzoeksinzichten te verspreiden. Denk bijvoorbeeld aan...

  • 04 maart 2024

    Een plantaardige sensor

    In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo...