Affekt im Wandel. Antike Darstellung von Liebe und Zorn am Beispiel Medeas

Promotie: mw. K. Stöppelkamp, 11.00 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Affekt im Wandel. Antike Darstellung von Liebe und Zorn am Beispiel Medeas

Promotor(s): prof.dr. A. Harder, prof.dr. R.R. Nauta

Faculteit: Letteren

Weinig waardering voor Medea’s emoties

Katrin Stöppelkamp onderzocht de beschrijving van emoties in de Griekse en Latijnse literatuur van de Klassieke, de Hellenistische en de Romeinse periode. Daarbij staat Medea centraal. Haar emoties blijken op weinig waardering te kunnen rekenen in de literatuur.

Stöppelkamp concentreert zich op de beschrijving van Medea’s liefde en woede bij Pindarus, Euripides, Apollonios van Rhodos, Ovidius, Seneca en Valerius Flaccus. Uit de vergelijking van deze teksten blijkt dat in de klassieke poëzie (Pindarus, Euripides) emoties in principe worden geaccepteerd, zolang ze gematigd zijn. Bij Apollonios, maar vooral bij Ovidius, Seneca en Valerius Flaccus worden de emoties echter veel negatiever beoordeeld. Deze ontwikkeling is ook waar te nemen in de filosofie van die tijd. Bij Plato en Aristoteles gelden de begeerten en emoties niet principieel als kwaad. Integendeel, ze zijn natuurlijk en zelfs noodzakelijk. Maar omdat ze de neiging hebben mateloos te worden, moet de mens zelfbeheersing bezitten. De Stoïcijnen daarentegen eisen de totale uitroeiing van de emoties, want ze zijn altijd, in elk stadium, oncontroleerbaar en excessief. Het is onmogelijk om ze in bedwang te houden.

Omdat ingrijpende veranderingen in de cultuur gewoonlijk niet beperkt zijn tot één enkel gebied, maar betrekking hebben op alle gebieden van het menselijke leven (zoals poëzie, kunst, religie, wetenschap en filosofie), biedt Stöppelkamps onderzoek een mogelijkheid om de karakteristieke fenomenen van het Hellenisme, dat over het algemeen als een fase van omwenteling geldt, beter te kunnen interpreteren.

Katrin Stöppelkamp (Duitsland, 1978) deed studeerde aan de Westfälische Wilhelms-Universität in Münster. Zij verrichtte haar onderzoek bij de afdeling Klassieke talen aan de Faculteit der Letteren. Stöppelkamp werkt als leraar Latijn en Grieks bij het Stadtgymnasium Dortmund.